Art. 1.

W ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym
zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 71, poz. 733, z późn.
zm.)[2] wprowadza się następujące zmiany:
1)  w art. 2 w ust. 1:
   a)  pkt 8 otrzymuje brzmienie:
     "8) opłatach niezależnych od właściciela - należy przez to rozumieć opłaty
       za dostawy do lokalu energii, gazu, wody oraz odbiór ścieków, odpadów i
       nieczystości ciekłych,",
   b)  po pkt 9 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 10-12 w
     brzmieniu:
     "10) mieszkaniowym zasobie gminy - należy przez to rozumieć lokale
         stanowiące własność gminy albo gminnych osób prawnych lub spółek
         handlowych utworzonych z udziałem gminy, z wyjątkiem towarzystw
         budownictwa społecznego, a także lokale pozostające w posiadaniu
         samoistnym tych podmiotów,
      11) publicznym zasobie mieszkaniowym - należy przez to rozumieć lokale
         wchodzące w skład mieszkaniowego zasobu gminy albo lokale stanowiące
         własność innych jednostek samorządu terytorialnego, samorządowych osób
         prawnych tych jednostek, Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych,
      12) wskaźniku przeliczeniowym kosztu odtworzenia 1 m{2} powierzchni
         użytkowej budynków mieszkalnych - należy przez to rozumieć przeciętny
         koszt budowy 1 m{2} powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych:
         a)  dla województwa, z wyłączeniem miast będących siedzibą wojewody
           lub sejmiku województwa,
         b) dla miast będących siedzibą wojewody lub sejmiku województwa,
          ustalany na okres 6 miesięcy przez wojewodę na podstawie aktualnych
          danych urzędu statystycznego, opracowanych według powiatów, oraz
          własnych analiz i ogłaszany, w drodze obwieszczenia, w wojewódzkim
          dzienniku urzędowym.";
2)  art. 3 otrzymuje brzmienie:
       "Art. 3. 1. W razie oddania do używania lokalu, z którego właściciel
              przejściowo nie korzysta w całości lub w części w celu
              zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, przepisów ustawy
              nie stosuje się, z wyjątkiem art. 10 ust. 1-3, art. 11 ust. 1 i 2
              pkt 1-3, art. 13 i art. 18 ust. 1 i 2.
         2.  Do lokali będących w dyspozycji ministra właściwego do spraw
         wewnętrznych lub podległych mu organów, do lokali będących w
           dyspozycji jednostek organizacyjnych Służby Więziennej oraz do
           lokali pozostających i przekazanych do dyspozycji Szefa Agencji
           Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Szefa Agencji Wywiadu, przepisy
           ustawy stosuje się, jeżeli przepisy odrębne dotyczące tych lokali
           nie stanowią inaczej.
         3. Przepisy niniejszej ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw
           regulujących ochronę praw lokatorów w sposób korzystniejszy dla
           lokatora.";
3)  tytuł rozdziału 2 otrzymuje brzmienie:
     "Prawa i obowiązki właścicieli i lokatorów";
4)  art. 6 otrzymuje brzmienie:
       "Art. 6. 1.  Zawarcie umowy najmu może być uzależnione od wpłacenia
              przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z
              tytułu najmu lokalu, przysługujących wynajmującemu w dniu opróż
              nienia lokalu. Kaucja nie może przekraczać dwunastokrotności
              miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki
              czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu.
         2.  Kaucji nie pobiera się, jeżeli umowa:
           1) dotyczy najmu lokalu zamiennego lub socjalnego,
           2)  jest zawierana w związku z zamianą lokalu, a najemca uzyskał
             zwrot kaucji bez dokonania jej waloryzacji.
         3. Zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi
           kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i
           krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie
           nie niższej niż kaucja pobrana.
         4.  Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia
           lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę, po potrąceniu
           należności wynajmującego z tytułu najmu lokalu.";
5)  po art. 6 dodaje się art. 6a-6g w brzmieniu:
      "Art. 6a. 1. Wynajmujący jest obowiązany do zapewnienia sprawnego
             działania istniejących instalacji i urządzeń związanych z
             budynkiem umożliwiających najemcy korzystanie z wody, paliw
             gazowych i ciekłych, ciepła, energii elektrycznej, dźwigów
             osobowych oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących
             wyposażenie lokalu i budynku określone odrębnymi przepisami.
         2.  W razie oddania w najem lokalu opróżnionego przez dotychczasowego
           najemcę, wynajmujący jest obowiązany wymienić zużyte elementy
           wyposażenia lokalu.
         3. Do obowiązków wynajmującego należy w szczególności:
           1) utrzymanie w należytym stanie, porządku i czystości pomieszczeń i
             urządzeń budynku, służących do wspólnego użytku mieszkańców, oraz
             jego otoczenia,
           2) dokonywanie napraw budynku, jego pomieszczeń i urządzeń, o
             których mowa w pkt 1, oraz przywrócenie poprzedniego stanu budynku
             uszkodzonego, niezależnie od przyczyn, z tym że najemcę obciąża
             obowiązek pokrycia strat powstałych z jego winy,
           3) dokonywanie napraw lokalu, napraw lub wymiany instalacji i
             elementów wyposażenia technicznego w zakresie nieobciążającym
             najemcy, a zwłaszcza:
             a) napraw i wymiany wewnętrznych instalacji: wodociągowej, gazowej
               i ciepłej wody - bez armatury i wyposażenia, a także napraw i
               wymiany wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej, centralnego
               ogrzewania wraz z grzejnikami, instalacji elektrycznej, anteny
               zbiorczej - z wyjątkiem osprzętu,
             b) wymiany pieców grzewczych, stolarki okiennej i drzwiowej oraz
               podłóg, posadzek i wykładzin podłogowych, a także tynków.
       Art. 6b. 1.  Najemca jest obowiązany utrzymywać lokal oraz pomieszczenia
              do używania których jest uprawniony, we właściwym stanie
              technicznym i higieniczno-sanitarnym określonym odrębnymi
              przepisami oraz przestrzegać porządku domowego. Najemca jest
              także obowiązany dbać i chronić przed uszkodzeniem lub dewastacją
              części budynku przeznaczone do wspólnego użytku, jak dźwigi
              osobowe, klatki schodowe, korytarze, pomieszczenia zsypów, inne
              pomieszczenia gospodarcze oraz otoczenie budynku.
         2.  Najemcę obciąża naprawa i konserwacja:
           1) podłóg, posadzek, wykładzin podłogowych oraz ściennych okładzin
             ceramicznych, szklanych i innych,
           2) okien i drzwi,
           3) wbudowanych mebli, łącznie z ich wymianą,
           4) trzonów kuchennych, kuchni i grzejników wody przepływowej
             (gazowych, elektrycznych i węglowych), podgrzewaczy wody, wanien,
             brodzików, mis klozetowych, zlewozmywaków i umywalek wraz z
             syfonami, baterii i zaworów czerpalnych oraz innych urządzeń
             sanitarnych, w które lokal jest wyposażony, łącznie z ich wymianą,
           5) osprzętu i zabezpieczeń instalacji elektrycznej, z wyłączeniem
             wymiany przewodów oraz osprzętu anteny zbiorczej,
           6) pieców węglowych i akumulacyjnych, łącznie z wymianą zużytych
             elementów,
           7) etażowego centralnego ogrzewania, a w przypadku gdy nie zostało
             ono zainstalowane na koszt wynajmującego, także jego wymiana,
           8) przewodów odpływowych urządzeń sanitarnych aż do pionów
             zbiorczych, w tym niezwłoczne usuwanie ich niedrożności,
           9) innych elementów wyposażenia lokalu i pomieszczeń przynależnych
             przez:
             a)  malowanie lub tapetowanie oraz naprawę uszkodzeń tynków ścian
               i sufitów,
             b) malowanie drzwi i okien, wbudowanych mebli, urządzeń
               kuchennych, sanitarnych i grzewczych.
     Art. 6c. Przed wydaniem lokalu najemcy strony sporządzają protokół, w
           którym określają stan techniczny i stopień zużycia znajdujących się
           w nim instalacji i urządzeń. Protokół stanowi podstawę rozliczeń
           przy zwrocie lokalu.
     Art. 6d. Najemca może wprowadzić w lokalu ulepszenia tylko za zgodą
           wynajmującego i na podstawie pisemnej umowy określającej sposób
           rozliczeń z tego tytułu.
       Art. 6e. 1. Po zakończeniu najmu i opróżnieniu lokalu najemca jest
              obowiązany odnowić lokal i dokonać w nim obciążających go napraw,
              a także zwrócić wynajmującemu równowartość zużytych elementów
              wyposażenia technicznego, wymienionych w art. 6b ust. 2 pkt 4,
              które znajdowały się w lokalu w chwili wydania go najemcy. Jeżeli
              najemca w okresie najmu dokonał wymiany niektórych elementów tego
              wyposażenia, przysługuje mu zwrot kwoty odpowiadającej różnicy
              ich wartości między stanem istniejącym w dniu objęcia lokalu oraz
              w dniu jego opróżnienia. Należne kwoty oblicza się według cen
              obowiązujących w dniu rozliczenia.
         2.  Wynajmujący może żądać usunięcia ulepszeń wprowadzonych przez
           najemcę z naruszeniem art. 6d i przywrócenia stanu poprzedniego,
           jeżeli nie naruszy to substancji lokalu, albo ulepszenia zatrzymać
           za zwrotem ich wartości uwzględniającej stopień zużycia według stanu
           na dzień opróżnienia lokalu.
     Art. 6f. W umowie najmu lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu
           mieszkaniowego, strony mogą ustalić odmiennie prawa i obowiązki
           wymienione w art. 6a-6e.
     Art. 6g. W okresie trwania najmu strony umowy są obowiązane informować się
           nawzajem na piśmie o każdej zmianie adresu swojego zamieszkania lub
           siedziby. W razie zaniedbania tego obowiązku korespondencję wysłaną
           na ostatni adres listem poleconym, za potwierdzeniem odbioru i nie
           odebraną, uważa się za doręczoną.";
6)  art. 7 otrzymuje brzmienie:
      "Art. 7. 1. W lokalach wchodzących w skład publicznego zasobu
             mieszkaniowego właściciel ustala stawki czynszu za 1 m{2}
             powierzchni użytkowej lokali, z uwzględnieniem czynników
             podwyższających lub obniżających ich wartość użytkową, a w szcze
             gólności:
           1) położenia budynku,
           2) położenia lokalu w budynku,
           3) wyposażenia budynku i lokalu w urządzenia techniczne i instalacje
             oraz ich stanu,
           4)  ogólnego stanu technicznego budynku.";
         2. Właściciele, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem art. 23 ust.
           4, mogą na wniosek najemcy, w oparciu o postanowienia odpowiednio
           uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego,
           zarządzenia wojewody lub uchwały organu wykonawczego państwowej
           osoby prawnej, stosować określone obniżki czynszu naliczonego według
           obowiązujących stawek w stosunku do najemców o niskich dochodach.
           Obniżki takie mogą być udzielane najemcom, których średni dochód w
           przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego nie przekracza poziomu
           określonego w uchwale odpowiedniego organu lub w zarządzeniu
           wojewody. Kwota obniżki powinna być zróżnicowana w zależności od
           wysokości dochodu gospodarstwa domowego najemcy.
         3. Obniżki, o których mowa w ust. 2, udziela się najemcy na okres 12
           miesięcy. W przypadku, gdy utrzymujący się niski dochód gospodarstwa
           domowego to uzasadnia, właściciel, na wniosek najemcy, może udzielać
           obniżek czynszu na kolejne okresy dwunastomiesięczne.
         4. Najemca ubiegający się o obniżkę czynszu obowiązany jest
           przedstawić deklarację o wysokości dochodów członków gospodarstwa
           domowego.
         5. Za dochód, o którym mowa w ust. 2 i 4, uważa się dochód w
           rozumieniu przepisów o dodatkach mieszkaniowych. W sprawach
           dotyczących deklarowania oraz wzoru deklaracji o wysokości dochodów
           członków gospodarstwa domowego i rodzaju dokumentów, które powinny
           być przez składających deklaracje przechowywane w celu udostępnienia
           na żądanie właściciela, stosuje się odpowiednio przepisy o dodatkach
           mieszkaniowych.
         6. W razie wątpliwości, co do wiarygodności danych zawartych w
           przedstawionej deklaracji właściciel może żądać od wnioskodawcy
           dostarczenia zaświadczenia naczelnika właściwego miejscowo urzędu
           skarbowego o wysokości dochodów uzyskanych przez tę osobę oraz
           innych członków jej gospodarstwa domowego.
         7. Właściciel może odstąpić od obniżenia czynszu, jeżeli w wyniku
           przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustali, że występuje rażąca
           dysproporcja między niskimi dochodami wykazanymi w złożonej
           deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy wskazującym,
           że jest on w stanie uiszczać czynsz nieobniżony, wykorzystując
           własne środki i posiadane zasoby finansowe.
         8. Do sposobu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego stosuje się
           odpowiednio przepisy w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu
           środowiskowego, wzoru kwestionariusza wywiadu oraz oświadczenia o
           stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków jego gospodarstwa
           domowego, a także wzoru legitymacji pracownika upoważnionego do
           przeprowadzenia wywiadu.
         9. W przypadku złożenia deklaracji niezgodnej z prawdą, najemca
           obowiązany jest zwrócić właścicielowi 200% kwoty nienależnie
           otrzymanego obniżenia czynszu.
         10. Wnioskodawcy, który nie złożył deklaracji lub nie dostarczył na
           żądanie właściciela zaświadczenia, o którym mowa w ust. 6, obniżki
           czynszu nie udziela się. A jeśli wnioskodawca korzysta z obniżek
           udzielonych wcześniej odstępuje się od stosowania obniżek po upływie
           terminu, w którym powinien on dostarczyć deklarację lub
           zaświadczenie.
         11. Obniżki, o których mowa w ust. 2, mogą być stosowane także w
           stosunku do podnajemców, którzy używają lokali wynajmowanych przez
           gminę od innych właścicieli i podnajmowanych tym podnajemcom.";
7) art. 8 otrzymuje brzmienie:
     "Art. 8. Jeżeli właścicielem jest jednostka samorządu terytorialnego,
           stawki czynszu, o których mowa w art. 7, ustala organ wykonawczy tej
           jednostki:
           1)  w przypadku gminy - zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 21
             ust. 2 pkt 4,
           2)  w przypadku pozostałych jednostek samorządu terytorialnego -
             zgodnie z uchwałą odpowiednio rady powiatu lub sejmiku województwa
             w sprawie zasad wynajmu lokali mieszkalnych stanowiących własność
             tych jednostek lub własność samorządowych osób prawnych.";
8) po art. 8 dodaje się art. 8a w brzmieniu:
       "Art. 8a. 1. Właściciel może podwyższyć czynsz albo inne opłaty za
             używanie lokalu, wypowiadając jego dotychczasową wysokość,
             najpóźniej na koniec miesiąca kalendarzowego, z zachowaniem termi
             nów wypowiedzenia.
         2.  Termin wypowiedzenia wysokości czynszu albo innych opłat za
           używanie lokalu wynosi 3 miesiące, chyba że strony w umowie ustalą
           termin dłuższy.
         3.  Wypowiedzenie wysokości czynszu albo innych opłat za używanie
           lokalu powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie.
         4. Podwyżka, w wyniku której wysokość czynszu albo innych opłat za
           używanie lokalu przekroczy w skali roku 3% wartości odtworzeniowej
           lokalu, może nastąpić tylko w uzasadnionych przypadkach. Na pisemne
           żądanie lokatora właściciel w terminie 7 dni przedstawi na piśmie
           przyczynę podwyżki i jej kalkulację.
         5. W ciągu 2 miesięcy od dnia wypowiedzenia lokator może
           zakwestionować podwyżkę, o której mowa w ust. 4, wnosząc pozew do
           sądu o ustalenie, że podwyżka jest niezasadna albo jest zasadna,
           lecz w innej wysokości, albo odmówić przyjęcia podwyżki ze skutkiem
           rozwiązania umowy z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Ciężar
           udowodnienia zasadności podwyżki ciąży na właścicielu.
         6.  W przypadkach określonych w ust. 5, lokator jest obowiązany
           uiszczać czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu w dotychczasowej
           wysokości:
           1)  w razie zakwestionowania podwyżki - do dnia uprawomocnienia się
             orzeczenia sądu kończącego postępowanie w sprawie,
           2)  w razie odmowy przyjęcia podwyżki - do dnia rozwiązania stosunku
             prawnego, na podstawie którego lokator zajmuje lokal.
         7. Przepisy ust. 1-6 nie mają zastosowania do podwyżek:
           1) nieprzekraczających w skali roku 10% dotychczasowego czynszu albo
             dotychczasowych opłat za używanie lokalu,
           2) opłat za używanie lokalu, do ponoszenia których są obowiązani
             członkowie spółdzielni mieszkaniowych na podstawie art. 4 ust. 1 i
             5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych
             (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 oraz z 2004 r. Nr 19, poz. 177 i
             Nr 63, poz. 591) oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym
             przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
           3) opłat niezależnych od właściciela.";
9)  w art. 9:
   a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
     "1. Podwyższanie czynszu lub innych opłat za używanie lokalu, z wyjątkiem
       opłat niezależnych od właściciela, nie może być dokonywane częściej niż
       co 6 miesięcy, a jeżeli poziom rocznego czynszu lub innych opłat za
       używanie lokalu, z wyłączeniem opłat niezależnych od właściciela,
       przekracza 3% wartości odtworzeniowej lokalu, to roczna podwyżka nie
       może być wyższa niż 10% dotychczasowego czynszu albo dotychczasowych
       opłat za używanie lokalu, liczonych bez opłat niezależnych od
       właściciela.
     2. W razie podwyższania opłat niezależnych od właściciela jest on
       obowiązany do przedstawienia lokatorowi na piśmie zestawienia opłat wraz
       z przyczyną ich podwyższenia. Lokator obowiązany jest opłacać
       podwyższone opłaty tylko w takiej wysokości, jaka jest niezbędna do
       pokrycia przez właściciela kosztów dostarczenia do lokalu używanego
       przez lokatora dostaw, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 8.",
   b) uchyla się ust. 4, 7 i 9;
10) po art. 9 dodaje się art. 9a w brzmieniu:
     "Art. 9a.  Czynsz najmu w zasobach towarzystwa budownictwa społecznego
           regulują odrębne przepisy.";
11) w art. 11:
   a)  ust. 1 otrzymuje brzmienie:
     "1. Jeżeli lokator jest uprawniony do odpłatnego używania lokalu,
       wypowiedzenie przez właściciela stosunku prawnego może nastąpić tylko z
       przyczyn określonych w ust. 2-5 oraz w art. 21 ust. 4 i 5 niniejszej
       ustawy. Wypowiedzenie powinno być pod rygorem nieważności dokonane na
       piśmie oraz określać przyczynę wypowiedzenia.",
   b) w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
     "3) wynajął, podnajął albo oddał do bezpłatnego używania lokal lub jego
       część bez wymaganej pisemnej zgody właściciela lub",
   c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
     "3. Właściciel lokalu, w którym czynsz jest niższy niż 3% wartości
       odtworzeniowej lokalu w skali roku, może wypowiedzieć stosunek najmu:
         1) z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu wypowiedzenia, z powodu
           niezamieszkiwania najemcy przez okres dłuższy niż 12 miesięcy,
         2) z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia, na koniec
           miesiąca kalendarzowego, osobie, której przysługuje tytuł prawny do
           innego lokalu położonego w tej samej miejscowości, a lokator może
           używać tego lokalu, jeżeli lokal ten spełnia warunki przewidziane
           dla lokalu zamiennego.",
   d)  ust. 7 otrzymuje brzmienie:
     "7. Przepisy ust. 4-6 stosuje się, jeżeli w lokalu właściciela ma
       zamieszkać jego pełnoletni zstępny, wstępny lub osoba, wobec której
       właściciel ma obowiązek alimentacyjny. Wypowiedzenie stosunku prawnego,
       pod rygorem nieważności, powinno wskazywać osobę mającą zamieszkać w
       lokalu właściciela.",
   e) po ust. 10 dodaje się ust. 11 i 12 w brzmieniu:
    "11. Wypowiedzenie najmu w zasobach towarzystwa budownictwa społecznego
       może nastąpić także na podstawie art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 26
       października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa
       mieszkaniowego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.)[3].
     12. Jeżeli lokatorem, któremu właściciel wypowiada stosunek prawny na
       podstawie ust. 5, jest osoba, której wiek w dniu otrzymania
       wypowiedzenia przekroczył 75 lat, a która po upływie terminu, o którym
       mowa w ust. 5, nie będzie posiadała tytułu prawnego do innego lokalu, w
       którym może zamieszkać, ani nie ma osób, które zobowiązane są wobec niej
       do świadczeń alimentacyjnych, wypowiedzenie staje się skuteczne dopiero
       w chwili śmierci lokatora; przepisów art. 691 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego
       nie stosuje się.";
12) uchyla się art. 12;
13) w art. 14:
   a) w ust. 4 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
     "5) osoby posiadającej status bezrobotnego,",
   b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
     "5. Sąd może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, w
       szczególności jeżeli nakazanie opróżnienia następuje z przyczyn, o
       których mowa w art. 13.",
   c)  po ust. 6 dodaje się ust. 7 w brzmieniu:
     "7. Przepisu ust. 4 nie stosuje się do osób, które utraciły tytuł prawny
       do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z
       wyjątkiem osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie
       stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z
       towarzystwem budownictwa społecznego.";
14) w art. 18 ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:
  "3. Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł
     o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im
     takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych
     opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek
     prawny nie wygasł.
   4. Jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do
     niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze
     do gminy w wysokości odpowiadającej różnicy między odszkodowaniem
     określonym w ust. 2 a odszkodowaniem, do płacenia którego jest obowiązany
     były lokator, jeżeli osoba ta nadal zamieszkuje w lokalu właściciela.";
15) w art. 20:
   a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
     "1. W celu realizacji zadań, o których mowa w art. 4, gmina może tworzyć i
       posiadać zasób mieszkaniowy.",
   b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:
     "2a. W celu wykonywania zadań, o których mowa w art. 4, gmina może także
     wynajmować lokale od innych właścicieli i podnajmować je osobom, których
       gospodarstwa domowe osiągają niski dochód.
     2b. Od podnajemców, o których mowa w ust. 2a, gmina może pobierać czynsz
       niższy niż ten, który sama opłaca właścicielowi lokalu.";
16) w art. 21:
   a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
     "1. Rada gminy uchwala:
         1) wieloletnie programy gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy,
         2) zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego
           zasobu gminy, w tym zasady i kryteria wynajmowania lokali, których
           najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym
           zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel; w razie gdy
           rada gminy nie określi w uchwale odmiennych zasad, do lokali
           podnajmowanych przez gminę stosuje się odpowiednio zasady
           wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu
           gminy.";
   b) w ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
     "4) zasady polityki czynszowej oraz warunki obniania czynszu,";
   c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
     "3. Zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu
       gminy powinny określać w szczególności:
         1) wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w
           najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony i lokalu
           socjalnego, oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego
           uzasadniającą zastosowanie obniżek czynszu,
         2) warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy,
         3) kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo zawarcia
           umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego,
         4) warunki dokonywania zamiany lokali wchodzących w skład
           mieszkaniowego zasobu gminy oraz zamiany pomiędzy najemcami lokali
           należących do tego zasobu a osobami zajmującymi lokale w innych
           zasobach,
         5) tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany
           na czas nieoznaczony i o najem lokali socjalnych oraz sposób
           poddania tych spraw kontroli społecznej,
         6) zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu
           opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły
           po śmierci najemcy,
         7) kryteria oddawania w najem lokali o powierzchni użytkowej
           przekraczającej 80 m{2}.";
17) w art. 23 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
  "2. Umowa najmu lokalu socjalnego, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1, może być
     zawarta z osobą, która nie ma tytułu prawnego do lokalu i której dochody
     gospodarstwa domowego nie przekraczają wysokości określonej w uchwale rady
     gminy podjętej na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 1.";
18) uchyla się art. 29;
19) art. 32 otrzymuje brzmienie:
     "Art. 32. W razie wypowiedzenia najmu, na podstawie art. 11 ust. 2 pkt 4,
            najemcy opłacającemu w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie
            ustawy czynsz regulowany, obowiązek zapewnienia temu najemcy lokalu
            zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki spoczywa, do dnia 31
            grudnia 2015 r., na właściwej gminie.";
20) w art. 36 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
  "2. Kaucja wpłacona przez najemcę w okresie obowiązywania ustawy, o której
     mowa w art. 39, podlega zwrotowi w zwaloryzowanej kwocie odpowiadającej
     przyjętemu przy jej wpłacaniu procentowi wartości odtworzeniowej lokalu
     obowiązującej w dniu jej zwrotu, w terminie określonym w ust. 1. Zwrócona
     kwota nie może być jednak niższa od kwoty kaucji wpłaconej przez
     najemcę.".
                                        
Art. 2.

W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, z
późn. zm.)[4] art. 685{1} otrzymuje brzmienie:
    "Art. 685{1}. Wynajmujący lokal może podwyższyć czynsz, wypowiadając
            dotychczasową wysokość czynszu najpóźniej na miesiąc naprzód, na
            koniec miesiąca kalendarzowego.".

Art. 3.

W ustawie z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania
budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.)[5] w
art. 30 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
  "5. W razie:
     1) złożenia przez najemcę w deklaracji oświadczeń niezgodnych z prawdą,
       towarzystwo wypowiada mu umowę najmu bez zachowania terminu
       wypowiedzenia; po rozwiązaniu umowy osoba zajmująca lokal bez tytułu
       prawnego jest obowiązana płacić towarzystwu miesięczne odszkodowanie za
       korzystanie z lokalu w wysokości 200% czynszu miesięcznego, jaki
       płaciłaby, gdyby umowa nie została rozwiązana,
     2) gdy najemca nie złoży deklaracji w terminie, o którym mowa w ust. 3,
       lub wykaże w deklaracji dochody przekraczające wysokość określoną w ust.
       1 pkt 2, towarzystwo może wypowiedzieć umowę najmu w części dotyczącej
       czynszu; w takich przypadkach nie stosuje się art. 28 ust. 2.".

Art. 4.

Przepisów art. 3 ust. 1 oraz art. 14 ust. 7 ustawy, o której mowa w art. 1, w
brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do umów o używanie lokali
mieszkalnych, zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 5.

Przepisu art. 685{1} ustawy, o której mowa w art. 2, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą, nie stosuje się do umów najmu lokali użytkowych, zawartych
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 6.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.
_______________________________
[1]  Niniejszą  ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 23 kwietnia  1964  r.  -
 Kodeks  cywilny oraz ustawę z dnia 26 października 1995 r. o niektórych  formach
 popierania budownictwa mieszkaniowego.
[2]  Zmiany  wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 113,  poz.
 984  i  Nr  168, poz. 1383, z 2003 r. Nr 113, poz. 1069 oraz z 2004 r.  Nr  116,
 poz. 1203.
[3] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2001
 r.  Nr  4, poz. 27, Nr 16, poz. 167 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 25,  poz.
 253,  Nr 153, poz. 1271, Nr 216, poz.  1824 i Nr 240, poz. 2058, z 2003  r.  Nr
 65,  poz.  594 oraz z 2004 r. Nr 141, poz. 1492, Nr 146, poz. 1546  i  Nr  213,
 poz. 2157.
[4]  Zmiany  wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1971 r. Nr  27,  poz.
 252,  z 1976 r. Nr 19, poz. 122, z 1982 r. Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147 i  Nr
 30, poz. 210, z 1984 r. Nr 45, poz. 242, z 1985 r. Nr 22, poz. 99, z 1989 r.  Nr
 3,  poz.  11,  z 1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz.  464,  z
 1991  r. Nr 107, poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 17, poz. 78,  z  1994
 r.  Nr  27,  poz.  96, Nr 85, poz. 388 i Nr 105, poz. 509,  z  1995  r.  Nr  83,
 poz.  417,  z 1996 r. Nr 114, poz. 542, Nr 139, poz. 646 i Nr 149, poz.  703,  z
 1997  r.  Nr  43, poz. 272, Nr 115, poz. 741, Nr 117, poz. 751 i  Nr  157,  poz.
 1040, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 758, z 1999 r. Nr 52, poz.  532,
 z  2000  r.  Nr 22, poz. 271, Nr 74, poz. 855 i 857, Nr 88, poz. 983 i  Nr  114,
 poz.  1191, z 2001 r. Nr 11, poz. 91, Nr 71, poz. 733, Nr 130, poz.  1450  i  Nr
 145,  poz.  1638, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 141, poz. 1176, z 2003  r.  Nr
 49,  poz. 408, Nr 60, poz. 535, Nr 64, poz. 592 i Nr 124, poz. 1151 oraz z  2004
 r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 162, poz. 1692 i Nr 172, poz. 1804.
[5]  Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27,
 Nr  16,  poz. 167 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 153,  poz.
 1271,  Nr 216, poz. 1824 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 65, poz. 594 oraz  z
 2004 r. Nr 141, poz. 1492, Nr 146, poz. 1546 i Nr 213, poz. 2157.