Każdy dom musi być wyposażony w wentylację - określa to polska norma PN-83/B-03430. Wentylacja powinna zapewniać ciągły dostęp do świeżego powietrza i usuwać powietrze zużyte, czyli zanieczyszczone. Powinna, jednak w większości domów, w których zamontowana została wentylacja naturalna, czyli grawitacyjna, do tej wymiany nie dochodzi. Dlaczego?

Wentylacja grawitacyjna działa bowiem tylko w określonych warunkach zewnętrznych, gdy temperatura powietrza zewnętrznego wynosi poniżej 12oC (im mniej, tym różnica ciśnień większa i wentylacja grawitacyjna efektywniejsza) oraz wyłącznie wtedy, gdy mamy rozszczelnione (np. za pomocą nawiewników) okna. W przeważającej części roku, poza miesiącami zimowymi, do usunięcia powietrza przez kominy wentylacji grawitacyjnej nie dochodzi. Jedynym sposobem wentylacji jest wtedy otwarcie okien, jednak z różnych powodów nie robimy tego często (przeciągi, insekty, nadmierne wychładzanie mieszkania, hałas z zewnątrz). Faktem jest, że większość z nas przebywając w zamkniętych pomieszczeniach oddycha bardzo zanieczyszczonym, bogatym w dwutlenek węgla i wilgoć, powietrzem wewnętrznym nie zdając sobie sprawy, że jest to przyczyną złego samopoczucia, bólu i zawrotów głowy, powracających alergii, nudności, senności czy zmęczenia. Nie bez powodów w krajach skandynawskich, w Holandii, ale także w innych krajach Europy Zachodniej już dawno zdecydowano o tym, że wentylacja mechaniczna - również w domach jednorodzinnych - jest obowiązkowa. Dzięki niej do pomieszczeń dostarczana jest w stałych cyklach i kontrolowanych ilościach odpowiednia ilość świeżego, zewnętrznego (i przefiltrowanego powietrza), a wilgoć i zanieczyszczenia usuwane.

Ile to kosztuje?
Utarło się, że system wentylacji mechanicznej jest bardzo drogi. Od lat jednak branżowcy, dziennikarze budowlani oraz stowarzyszenia zajmujące się tematem wentylacji w Polsce (np. Stowarzyszenie Polska Wentylacja) dostarczają nam przekonywujących faktów, że gdy tematem zainteresować się już na wczesnym etapie budowy domu, kiedy możliwe są znaczne ograniczenia kosztów montażu wentylacji mechanicznej, możliwe są znaczne oszczędności na etapie inwestycyjnym. Po pierwsze oszczędza się na budowie kanałów do wentylacji grawitacyjnej (z części można zrezygnować) oraz na kominach i kominkach. Ponieważ wentylację mechaniczną wykonujemy zamiast wentylacji grawitacyjnej, przy rozpatrywaniu kwoty wydanej na rekuperację pod uwagę wziąć należy różnicę pomiędzy jej zamontowaniem a szacowanymi wydatkami na wentylację grawitacyjną. Dodatkowo pod uwagę wziąć należy znaczne i niemożliwe do uzyskania przy wentylacji grawitacyjnej oszczędności na rachunkach w sezonie grzewczym. Przyjmuje się, że inwestycja w system rekuperacji w domu jednorodzinnym zwraca się średnio po około 6,5 roku w zależności od stopnia jego zaizolowania, wielkości domu i rodzaju systemu grzewczego.

Wycenę wykonania rekuperacji dla każdego domu powinno się wykonać niezależnie. Jej cena zależy od metrażu, kubatury, rodzaju pomieszczeń oraz rodzaju zastosowanych kanałów wentylacyjnych i jakości serca systemu - rekuperatora. Ceny dobrej jakości kompletnego systemu dla średniej wielkości domu zaczynają się od około 20.000 zł.
Wentylacja grawitacyjna (inaczej: naturalna lub okienna - szczelinowa).

Projekt wentylacji grawitacyjnej znajdziemy w prawie każdym typowym projekcie domu. Tworzą ją murowane, pionowe kanały z wlotami zakończonymi kratkami wentylacyjnymi. Wykonanie systemu wentylacji grawitacyjnej wydaje się być bardzo prosty do wykonania, wiele osób nie zdaje sobie jednak sprawy, że w większości domów popełnione są elementarne błędy, które dodatkowo utrudniają przepływ powietrza (za krótkie kanały wentylacyjne, brak wentylacji na poddaszu, brak kratki wentylacyjnej w łazience). Wentylację grawitacyjną próbuje się obecnie wspomagać montując chociażby wentylatory wyciągowe zamiast kratek na wlotach do przewodów wentylacyjnych, rozwiązanie to jednak ma wiele poważnych wad w postaci hałasu i oczywiście ogromnych strat ciepła (wywiewamy ciepłe, ogrzane powietrze zewnętrzne na zewnątrz, a powietrze zimne, zewnętrzne, musimy podgrzać, w czasie mroźnych dni nawet o ponad 35 stopni!).

Dom, by zachować w nim odpowiednią jakość powietrza, powinien być wentylowany cały czas, także podczas nieobecności domowników. Zapewnia to również utrzymanie poziomu wilgotności na odpowiednim poziomie, co z kolei zabezpiecza dom przed grzybami i pleśnią.

Jeżeli chcemy wyposażyć nasz dom w skuteczny, komfortowy i energooszczędny system wentylacji, powinniśmy poważnie rozważyć montaż rekuperacji. Gdy jego zamontowanie uda nam się przewidzieć jeszcze na etapie, gdy dom jest na papierze, unikniemy niepotrzebnych wydatków w postaci chociażby budowy kanałów do wentylacji grawitacyjnej, które i tak trzeba by było zaślepić. Okna w domu z wentylacją mechaniczną mogą być nieotwieralne (tzw. szklenia stałe), co nie tylko dużo lepiej wygląda (sporo więcej światła), ale jest dużo tańsze. Sporo zaoszczędzimy również na budowie, niepotrzebnych przy rekuperacji, kominów i kominków

20 POWODÓW, DLA KTÓRYCH WARTO PRZEMYŚLEĆ ZAMONTOWANIE REKUPERACJI

OSZCZĘDNOŚCI

1. Niższe koszty ogrzewania domu (nawet o 50%).
2. Możliwość zmniejszenia rozmiarów grzejników i mocy pieca grzewczego (nawet o 45% mniejsze zapotrzebowanie budynku na ciepło).
3. Budynek jest energooszczędny (lepszy współczynnik energooszczędności w świadectwie energetycznym).
4. Możliwość rezygnacji z budowy drogich kominów do wentylacji grawitacyjnej.
5. Możliwość rezygnacji z droższych okien z nawiewnikami i mikrowentylacją.
6. Podwyższenie standardu budynku (łatwiejsza późniejsza sprzedaż).

ZDROWIE

7. Brak niebezpiecznych dla zdrowia przeciągów (nie ma potrzeby przewietrzania poprzez naprzeciwległe otwarcie okien).
8. Budynek z wentylacją mechaniczną jest przewietrzany w każdych warunkach (niezależnie od warunków atmosferycznych).
9. Nawiewane powietrze jest filtrowane (mniej alergenów i pyłów w domowym powietrzu).
10. Lepsze samopoczucie przez całą dobę dzięki mniejszej zawartości CO2 w powietrzu.
11. Niższa emisja CO2 do atmosfery (ochrona środowiska).

KOMFORT KLIMATYCZNY

12. Oddychamy tylko świeżym powietrzem: rekuperacja dostarcza świeże powietrze i usuwa zużyte.
13. Rekuperacja obniża zawartość wilgoci w powietrzu wewnętrznym.
14. Możliwość montażu gruntowego wymiennika ciepła (dodatkowe chłodzenie latem i jeszcze większa sprawność rekuperatora zimą).

WYGODA

15. Brak zaparowanych okien i luster (nawet podczas kąpieli!).
16. Możliwość aktywnego przewietrzenia domu nie tylko podczas czy po przyjęciu, ale również w trakcie przygotowywania intensywnie pachnących potraw.
17. Brak komarów, much i innych insektów oraz zdecydowanie mniej kurzu w domu.
18. Ciągły dostęp do świeżego powietrza (również zimą) bez wychładzania domu.
19. Budynek jest bezpieczniejszy zarówno wtedy, gdy jesteśmy w domu, jak i podczas nieobecności (brak konieczności otwierania okien).
20. Możliwość odcięcia się od hałasu panującego na zewnątrz (nie ma konieczności otwarcia okien).

^{Źródło:Rekuperatory.pl}