^{Źródło: Analizy Online Sp. z o.o.}

Marzec był piątym z rzędu miesiącem, w którym klienci towarzystw funduszy inwestycyjnych więcej pieniędzy wycofali z funduszy niż do nich wpłacili. Według naszych szacunków saldo wpłat i umorzeń wyniosło w marcu -1,9 mld PLN, czyli było wyraźnie wyższe niż przed miesiącem, kiedy wyniosło -1,1 mld PLN. W sumie wartość odpływu netto środków z krajowych funduszy inwestycyjnych w ciągu kolejnych 5 miesięcy na przełomie 2007 i 2008 roku wyniosła -16,5 mld PLN, w tym 14 mld PLN od początku tego roku. To niemal połowa sprzedaży netto krajowych TFI z całego 2007 roku.

Poprzedni tak zły okres fundusze przeżywały na przełomie 1997 i 1998 roku, kiedy ujemny bilans wpłat i umorzeń trwał nieprzerwanie 11 miesięcy. Polacy wypłacili wówczas z funduszy o -0,2 mld PLN więcej niż do nich wpłacili. Również ostatni kwartał 2003 roku i 2004 rok nie należały do udanych, kiedy na 15 miesięcy, 9 charakteryzowało się przewagą umorzeń nad wpłatami. Mimo to od 1996 roku bilans roczny zawsze był dodatni.

Marzec tego roku charakteryzował się dużą zmiennością na rynkach i wygląda na to, że duża część inwestorów nie wytrzymała napięcia i wolała umorzyć jednostki. Środki odpłynęły niemal ze wszystkich 27 sklasyfikowanych przez nas grup funduszy inwestycyjnych. Z dodatnim saldem wpłat i umorzeń zakończyły miesiąc tylko 3 i to symbolicznym. Najwięcej, ok. +15 mln PLN pozyskały fundusze zagraniczne ochrony kapitału, które dodatni bilans zawdzięczają zakończeniu subskrypcji na certyfikaty inwestycyjne dwóch funduszy zamkniętych KBC TFI: KBC Extra Profit FIZ oraz KBC Index Małych i Średnich Spółek FIZ. Oba znalazły się w pierwszej dziesiątce funduszy, które pozyskały najwięcej nowych środków w marcu. W gronie tym znalazły się również 4 fundusze rynku pieniężnego, w tym najwięcej środków pozyskał Pioneer Pieniężny FIO +60 mln PLN. Łącznie na blisko 380 funduszy, tylko niewiele ponad 80 zakończyło miniony miesiąc z dodatnim saldem sprzedaży.

Według naszych szacunków, w marcu największe odpływy netto odnotowały grupy funduszy mieszanych (zrównoważone i aktywnej alokacji) oraz stabilnego wzrostu inwestujących na polskim rynku, w przypadku których saldo wpłat i umorzeń wyniosło odpowiednio ok. -0,58 mld PLN i ok. -0,50 mld PLN. Niewiele mniej środków straciły, dobrze sprzedające się w lutym, fundusze akcji polskich - łącznie ok. -0,33 mld PLN. Drugi miesiąc z rzędu ujemny bilans sprzedaży odnotowały fundusze bezpieczniejsze, dla których dużą konkurencję stanowią obecnie depozyty bankowe. Fundusze polskich papierów dłużnych straciły netto -0,17 mld PLN, zaś fundusze rynku pieniężnego niewiele powyżej -0,06 mld PLN.

Również fundusze inwestujące za granicą odnotowały przewagę umorzeń nad wpłatami, która w przypadku funduszy akcyjnych sięgnęła -0,12 mld PLN (odpływy niemal w równym stopniu dotyczyły wszystkich grup, niezależnie czy dotyczyły inwestujących na rynkach rozwiniętych czy regionalnych), a mieszanych -0,09 mld PLN.

Biorąc pod uwagę dane kwartalne, spośród 8 głównych segmentów rynku, jedynie w przypadku 2 saldo wpłat i umorzeń było dodatnie, a w 2 było zerowe. Najwięcej środków pozyskały fundusze pieniężne i gotówkowe, co zawdzięczają świetnemu styczniowi, kiedy pozyskały rekordową kwotę +3,6 mld PLN nowego kapitału. W tym rodzaju funduszy, bardziej aktywni inwestorzy poszukują schronienia w burzliwych, giełdowych czasach. Ponadto inwestorzy instytucjonalni wykorzystują część produktów pieniężnych do zarządzania płynnością. Niecałe +0,2 mld PLN pozyskały również fundusze dłużne, głównie dzięki produktom inwestującym w instrumenty denominowane w złotych (+0,33 mld PLN). W przypadku funduszy obligacji zagranicznych saldo wpłat i umorzeń w pierwszym kwartale tego roku było ujemne i wyniosło łącznie -0,13 mld PLN.

Z pozostałych segmentów największe odpływy środków dotknęły grupy funduszy lokujących sporą część aktywów na rynkach akcji, czyli mieszane -6,6 mld PLN (polskie -5,89 mld PLN i zagraniczne -0,74 mld PLN) oraz akcyjne (łącznie -6,0 mld PLN), w tym inwestujących na polskim akcji -4,8 mld PLN.

W marcu na 26 towarzystw funduszy inwestycyjnych, jedynie 4 odnotowały dodatnią sprzedaż. Według naszych szacunków najwięcej nowych środków pozyskało TFI PZU (niecałe 30 mln PLN), w przypadku 3 kolejnych: Noble Funds TFI, Opera TFI oraz TFI SKOK, bilans marcowej sprzedaży zamknął się kwotą rzędu kilku mln PLN.

Pozostałe towarzystwa funduszy inwestycyjnych odnotowały odpływy środków, przy czym najwięcej stracili liderzy rynkowi pod względem wysokości zarządzanych aktywów. Według naszych szacunków, przewaga umorzeń nad wpłatami przekroczyła w BZ WBK AIB TFI ok. -0,5 mld PLN, Pioneer Pekao TFI stracił ok. -0,37 mld PLN, zaś ING TFI -0,27 mld PLN. Te 3 towarzystwa również w ujęciu kwartalnym odnotowały najwyższą przewagę umorzeń nad wpłatami, sięgającą w przypadku BZ WBK AIB TFI -3,2 mld PLN. W marcu najwięcej środków straciły fundusze właśnie tego towarzystwa: Arka BZ WBK Akcji FIO, Arka BZ WBK Stabilnego Wzrostu FIO oraz Arka BZ WBK Zrównoważony FIO - wszystkie powyżej 100 mln PLN.