Pomysł pielęgnowania wystroju posesji nasunął się Europejczykom przed wieloma laty. Chociaż wymaga to energii i środków finansowych, staje się coraz bardziej popularne: trudno jest dzisiaj wyobrazić sobie uporządkowany teren wokół domu bez trawnika. Dekoracyjne trawniki zdobią ogrody, parki, posesje i chodniki.

Trawniki występują w kilku rodzajach:

• trawniki angielskie - to trawniki najlepszej jakości, długoletnie, przycinane do wysokości 2-3 cm, nie można po nich chodzić;
• uniwersalne trawniki dla większych powierzchni - przycinane do wysokości 4-6 cm, długoletnie, przystosowane do częstego strzyżenia i deptania. Są odporne na suszę i cień, siane zaś jako mieszanka traw;
• dzikie trawniki są przeznaczone dla większych powierzchni, rzadziej strzyżone;
• kwitnące trawniki sieje się w miejscach nie przystosowanych do kulturalnych roślin. Są to specjalne mieszanki z jednorocznych oraz wielorocznych traw i kwitnących kwiatów polnych. Potrzebują niewiele pielęgnacji. Dobiera się od nich kwiaty o różnych okresach kwitnięcia po to, żeby trawnik kwitł przez cały sezon;
• trawniki sportowe - są odporne na bardzo intensywne deptanie, szybko się odbudowują, wykorzystuje się je zazwyczaj na stadionach, placach zabaw i miejscach masowych imprez;
• trawników o specjalnym przeznaczeniu używa się do wzmocnienia powierzchni ziemi.

Pielęgnacja nasion

Po to, żeby nasiona rosły prawidłowo, potrzebują chemicznej i mechanicznej pielęgnacji. Chemiczna pielęgnacja pomaga do minimum zmniejszyć zaburzenia w kiełkowaniu, mechaniczna zaś - to przetrzymywanie nasion w temperaturze 5-10 stopni mniej więcej przez 6-8 tygodni przed zasadzeniem. Pielęgnowane nasiona rosną o wiele szybciej i przynoszą szybsze rezultaty niż te, których nikt nie dogląda.

Na powierzchni 100 m2 należy siać 1,5-2 kg nasion. Prawdopodobieństwo powodzenia jest większe, jeśli będziemy siać szeroko, nie zaś rzędami. Poza tym, zasiewając rzędami będziemy potrzebować więcej nasion - 3,5 do 4 kg na 100 m2.

Nasiona zasiane jesienią, do wiosny przebywają w stanie spoczynku, a dopiero wtedy zaczynają kiełkować (w takim przypadku glebę należy przygotować jesienią). Należy je regularnie podlewać, jednak nie nadmiernie, żeby odpowiednio zakiełkowały i przystosowały się do zmian warunków pogodowych. Najlepszy okres do zasiania trawnika - to kwiecień i maj.

Przygotowanie gleby

Odpowiednie przygotowanie gleby - to najtrudniejsza część pracy i droga do sukcesu. Powinna ona być lekko gliniasta albo piaszczysta, dobrze przepuszczająca powietrze i wodę.

Jest kilka sposobów na usunięcie starego trawnika. Najczęściej jest on usuwany mechanicznie albo za pomocą środków chwastobójczych. Usuwając metodą mechaniczną nie będziemy musieli obawiać się szkód, które wyrządzają środki chwastobójcze. Do usuwania niedużych trawników wystarcza motyka, jednak do większych powierzchni koniecznie będą potrzebne specjalne nożyce, które suną przez trawę i w ten sposób można ją wyrwać pociętą na pasy. Praca będzie lżejsza, jeśli wykonacie ją, gdy gleba będzie wilgotna.

Jeśli chcecie przesadzić dużą powierzchnię trawnika, najlepiej podzielić go na części. Najpierw należałoby przesadzić najgorsze i najbardziej widoczne części. Tymczasem inne powierzchnie będzie można przesadzić w następnym roku.

Po usunięciu trawnika i chwastów należy sprawdzić kwasowość gleby, aby wiedzieć, czego brakuje i co należy dodać, żeby trawnik się zazielenił. Główne czynniki, przesądzające o stanie i długowieczności trawnika - to skład, jakość i żyzność gleby.

Czekając na wyniki badań, rozwiążcie problem spadu. Wyrównajcie glebę tak, by powierzchnia ziemi zrównała się ze ścieżkami, środkiem podwórka oraz tymi miejscami, które nie będą przesadzane.

Po usunięciu trawy wyrównajcie glebę szerokimi grabiami. W zależności od kwasowości, dodajcie do niej odpowiednie składniki. Po to, żeby stworzyć mocny grunt, podlaną glebę wyrównajcie walcem. Dobry sposób na wyrównanie - to usunięcie górnej części gleby z problematycznych miejsc. Jeżeli zmieszacie górną część gleby z podglebiem, unikniecie problemu drenowania między dwoma warstwami.

Glebę należy użyźnić (nawozem, naturalnymi produktami (np. torfem), nie zaleca się obornikiem). Dodajcie tyle suplementów, ile wskazano w wynikach badań. Po rozmieszczeniu na glebie nawozu, obróbcie go do głębokości 15 cm. Następnie należy grabić powierzchnię tak długo, aż stanie się równa. Usuńcie kamienie i chwasty. Podlejcie glebę, a gdy wyschnie, jeszcze raz ją wyrównajcie.

Grunt musi być twardy. Po zakończeniu prac przygotowawczych podlewajcie glebę przez dwa dni i dopiero wtedy zacznijcie siać.

Utrzymanie odpowiedniego wyglądu trawnika - to poważne wyzwanie. Warunki klimatyczne (nieregularny deszcz, wahania temperatury powietrza, promienie słoneczne), zabawy na podwórku, szkodniki albo chociażby zaniedbanie - są to przyczyny, z powodu których trawnik wygląda nieatrakcyjnie. Jeśli trawnik cierpi z powodu nieodpowiedniej gleby lub „szalejących" chwastów, należy chwasty usunąć i zasiać trawę na nowo. Jest to poważna praca, aczkolwiek zarówno jak nowa podłoga czy dach, trawnik będzie służyć długo.

Zasiać trawnik czy ułożyć rolowany

Osoby, które same zajmą się sadzeniem trawnika, powinny wiedzieć, że są na to dwa sposoby: zasianie albo układanie trawnika z rulonu.

Zasianie jest tańsze i wymaga mniej wysiłku. Jest jednak tylko kilka okresów, kiedy możemy to zrobić. Taki trawnik będzie również potrzebował częstej pielęgnacji. Najlepszy czas na zasianie życicy i kostrzewy to jesień, gdy powierzchnia gleby posiada temperaturę 20-30 stopni. Wówczas korzenie trawnika mogą się uformować, gdyż w tym okresie energicznie rosną i nie muszą walczyć z chwastami.

Z kolei układanie trawnika z rolki wymaga więcej doświadczenia, a rezultat jest widoczny od razu.

Darń otrzymacie dobrze spakowaną, dlatego trzeba będzie ją szybko podlać. Brzegi będą wymagać więcej wody niż środek. Zanim ją ułożycie, kilka razy w ciągu dnia zostawcie na słońcu i nie zapomnijcie podlewać.

Trawnik rolowany bardziej pasuje na terenach spadzistych, ponieważ zasiane nasiona zostaną zmyte już podczas pierwszej ulewy. Przez darń nie przedostaną się również chwasty.

Układanie darni (trawnika rolowanego)

W miejscu, gdzie będzie znajdować się darń, musi być wilgotno. Zaraz po zakupie rolek należy zabrać się do pracy, ponieważ mogą one szybko się zniszczyć, zwłaszcza pod wpływem gorącego albo suchego powietrza. Zaplanujcie pracę tak, żeby całą darń ułożyć w ciągu jednego dnia.

Najrozsądniejsze jest ułożenie darni od razu na całej powierzchni, również tam, gdzie nie jest ona potrzebna - później odpowiednio obetniecie resztki za pomocą noża czy nożyc. Rozpoczynajcie prace od najniżej położonego punktu poruszając się w górę lub ku domowi. Każdy zaścielony kawałek przymocujcie w trzech miejscach i dobrze nawilżcie przed układaniem następnego. Nieduże luki zapełnijcie glebą. Do końcowych prac użyjcie deski, stojąc na której usuniecie nadmiar darni. Uporządkujcie wystające krawędzie, gdzie darń nachodzi na zasadzone grzędy czy ścieżki. Zasłaną powierzchnię ugniećcie ciężkim walcem.

Najlepiej jest układać darń jesienią albo wiosną, gdyż latem pod działaniem ciepłego i suchego powietrza może się wypalić. Nie należy tego robić również miesiąc przed przymrozkami, ponieważ potrzeba czasu, żeby nasiona się zakorzeniły, a mrozy ich nie ucięły.

Siejemy trawnik

Wybierzcie nawóz ze składnikami odżywczymi w proporcjach 1:1:1 albo 1:2:1 (azot, fosfor i potas). Nasypcie tyle nasion, ile jest wskazane na opakowaniach. Do pracy używajcie lekkich grabi, żeby nasiona znalazły się na głębokości 1,3 cm i lekko ugniatajcie powierzchnię walcem, żeby dobrze osiadły w ziemi. Siejąc, starajcie się sypać równomiernie, żeby nie zostały gołe powierzchnie. Najlepiej jest podzielić nasiona na dwie części i siać dwa razy: wzdłuż, a następnie - w poprzek zasiewanej powierzchni. Następnie całą zasianą powierzchnię ugniatamy ciężkim walcem.

Podlewanie

O podlewaniu trawnika pomyślcie przed zasianiem, ponieważ niewystarczająca ilość wody jest równo szkodliwa jak zbyteczna. Na nowo-zasianym trawniku zamontujcie zraszacze, żeby zwilżać powierzchnię 4 razy w ciągu dnia. Pierwszy raz - o godzinie 7 rano, ostatni zaś o 18:00. Powierzchnia powinna być wilgotna, ale nie przemoknięta. Po czterech tygodniach trawnik można podlewać rzadziej. Starannie podlewajcie tak, by gleba była wilgotna do korzeni. Nie zostawiajcie też suchych powierzchni, by zapewnić równomierny wzrost trawnika.

Jeżeli powierzchnia trawnika jest nieduża, możemy podlewać również ręcznie, trzeba się tylko starać, by nie wypłukać nasion dużym strumieniem czy dużymi kroplami. Drenaż, z kolei, jest potrzebny po to, żeby nie zbierała się i nie utrzymywała zbyteczna woda, ponieważ w tych miejscach trawnik pożółknie i zniszczy się jego ogólny wygląd. Często instaluje się kanały zbierające nadmiar wody albo formuje spady, którymi woda będzie mogła spływać z trawnika.

Zasiany trawnik można strzyc, gdy osiąga on wysokość 7,5-10 cm. Najlepiej robić to za pomocą elektrycznej albo rotacyjnej kosiarki z nisko opuszczonym zaworem. Strzygąc pierwszy raz, przytnijcie tylko tyle, żeby nadać trawnikowi równy wygląd - ok. 1,3-2 cm. Innym razem zaś tyle, ile zaleca rodzaj trawnika.

W pierwszych trzech tygodniach starajcie się jak najmniej chodzić i bawić się na trawniku. Po 6 tygodniach pierwszy raz delikatnie nałóżcie nawóz w proporcji 240 g azotu na 100 m2 powierzchni.