Miejskie oczyszczalnie ścieków są projektowane dla ograniczonej liczby mieszkańców, wliczając x potencjalnych użytkowników z najbliższych miejscowości. Inni muszą troszczyć się o siebie sami.

Ta „troska" najczęściej przybiera postać tradycyjnego rowu. Wszyscy wiemy co to jest i jak ten budowlany anachronizm może być niebezpieczny dla mieszkańców i przyrody, niewygodny i drogi. Taka „instalacja" nie może egzystować z przyczyn kulturowych i ekologicznych.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków - to instalacja niezbędna we wszystkich domach mieszkalnych (i nie tylko) nie dołączonych do scentralizowanych sieci miast. Systemy oczyszczania ścieków w Polsce już zajęły odpowiednią pozycję. We Francji zaś ponad 35 proc. prywatnych domów wybrało rozwiązanie w postaci przydomowych oczyszczalni ścieków.

Schemat oczyszczalni ścieków

Stało się tak w związku ze zwykłymi obliczeniami ekonomicznymi - nie opłaca się przyłączyć do sieci kanalizacyjnej obrzeży miast, małych wsi, zagród i innych budynków, oddalonych od większych centrów urbanistycznych.

Europa Zachodnia już dawno zamieniła rów na przydomową oczyszczalnię ścieków. Przyszła kolej też na nas.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków

POJĘCIE PRZYDOMOWEJ OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

Przydomowa oczyszczalnia ścieków - to instalacja oczyszczająca ścieki i pozwalająca wylewać je do gruntu. Może być:

• automatyczna - czyści tylko ścieki tego obiektu, do którego została zaprojektowana;
• biologiczna - mechaniczna - w mechanicznych rozwiązaniach najwięcej uwagi poświęca się procesom biologicznym, które są podstawą działania instalacji;
• grawitacyjna - najczęściej opiera się na zasadzie grawitacyjnego spływu ścieków;
• codziennego użytku - gospodarcza: czyści tylko ścieki gospodarstwa domowego, tj. powstałe po kąpieli, myciu, praniu oraz korzystaniu z ubikacji.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków może być wykorzystywana we wszystkich obiektach: w domach jednorodzinnych, szkołach, hotelach, zajazdach, stacjach paliw, budynkach administracyjnych, centrach handlowych.

Ilość wody deszczowej może mieć wielkie znaczenie i dlatego bardzo ważne jest, by nie była kierowana do instalacji oczyszczających.

Nagły przepływ wody deszczowej przez taką instalację może naruszyć jej działanie i obniżyć efektywność procesu oczyszczania. Ilość wód drenażowych, tak jak wody deszczowej, jest niestabilna, dlatego nie można ich kierować do oczyszczalni ścieków gospodarczych.

! Wody deszczowej i wód drenażowych nie można kierować do oczyszczalni ścieków gospodarczych.

MIEJSCE ULOKOWANIA PRZYDOMOWEJ OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

Najważniejsze kryterium urządzenia oczyszczalni - to bezpieczna odległość od wód gruntowych i źródeł wody.

Bezpieczna odległość od wód gruntowych - to pionowa odległość od źródła zanieczyszczenia (poziom drenażu) do powierzchni wód gruntowych. Żeby poziom obumierania mikroorganizmów był zadowalający, odległość między rozrzedzającym drenem a punktem powierzchni najwyższych wód gruntowych nie może być mniejsza niż 1,5 m.

Bezpieczna odległość od źródeł wody. Utrzymanie bezpiecznej odległości od źródeł wody jest konieczne ze względu na zagrożenie mnożenia się organizmów patogenicznych (pasożytów, bakterii, wirusów). Bezpieczna odległość w tym wypadku - to odległość między drenażem a głębinową studnią wody pitnej, która nie może być mniejsza niż 30 m.

! Koniecznie należy utrzymać odległość 30 m również od źródeł wody sąsiadów.

Inne wymogi instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków:

1. odległość od budynku: nie mniej niż 5 m (osadnik), nie mniej niż 15 m (dren);
2. odległość od płotu sąsiada: nie mniej niż 15 m (dren);
3. odległość od drzewa: nie mniej niż 3 m (dren).

Urządzenie instalacji uwzględniając ukształtowanie miejscowości

Jeśli instalację drenażową buduje się w nierównym miejscu, musi ona być montowana na górze albo na zboczu.

ZASADA DZIAŁANIA

Czyszczenie ścieków gospodarczych w przydomowej oczyszczalni odbywa się w dwóch ciągłych etapach.

Pierwotne czyszczenie

Pierwotne czyszczenie ścieków odbywa się w osadniku gnilnym. Znajdujące się w ściekach tonące elementy osiadają na dnie urządzenia i tworzą osad, który jest poddawany powolnemu procesowi fermentacji, zanieczyszczenia są rozdzielane na rozpuszczające się i nierozpuszczające w wodzie składniki mineralne. Na górze znajdujących się w osadniku gnilnym ścieków tworzy się tzw. śmietanka (składająca się z lżejszych od wody zanieczyszczeń, najczęściej tłuszczy), tj. piana, która tworzy się podczas fermentacji (w warunkach tlenowych). Żeby ten proces był skuteczny, musi on trwać co najmniej 3 dni, dlatego biorąc pod uwagę ilość oczyszczanych ścieków, potrzebna jest odpowiednia pojemność zbiornika. Dobrze zaprojektowany i zamontowany osadnik gnilny usuwa ok. 60-75% zawiesiny ogólnej i ok. 40-70% zanieczyszczeń organicznych. Można powiedzieć, że z osadnika wypuszcza się do 65% oczyszczone ścieki.

Oczyszczanie wtórne: różne systemy

Etap kontynuacji oczyszczania może odbywać się w różnych konstrukcjach. Przeznaczeniem dowolnej konstrukcji jest tworzenie optymalnych tlenowych warunków oczyszczania ścieków wypływających z osadnika gnilnego.

Krótki przegląd takich konstrukcji

Drenaż rozsączający - jest to system drenażu, urządzony pod powierzchnią terenu. Przeznaczenie drenażu - to miarowe, rozłożone na dużym terenie, wpuszczanie do systemu oczyszczonych w 65% ścieków z osadnika gnilnego. Ścieki do drenażu muszą wpływać w bardzo małych ilościach - jest to warunek ich dalszego efektywnego unieszkodliwienia. Dlatego długość drenażu powinna być proporcjonalna do ilości ścieków i przepuszczalności gruntu.

Rura drenażowa znajduje się tylko na równych odcinkach między rozdzielczym i napowietrzającym źródłem.

• Maksymalny odcinek drenażu - 25 m;
• Grawitacja - 1,5%;
• Maksymalna odległość od powierzchni wód gruntowych - 1,5 m.

MONTAŻ DRENAŻU ROZSĄCZAJĄCEGO

Drenaż rozsączający - nie jest to system rur, z pomocą których ścieki dostarcza się do gleby. Jest to część składowa przydomowej oczyszczalni, w której rurami drenażowymi ścieki spływają do miejsca ich dalszego oczyszczania. To oczyszczanie (ostateczne oczyszczanie) odbywa się w specjalnie skonstruowanym kanale albo na polach drenażowych.

KONSTRUKCJA OSADNIKA GNILNEGO

Osadnik gnilny - to monolityczny zbiornik, wyprodukowany sposobem rotacyjnym z dużej gęstości polietylenu. Rura dolotowa o średnicy 100 mm łączy się z 90 stopniowym kolankiem i częścią łączoną (zaworem) oraz z deflektorem skierowanym do ściany zbiornika. Na wierzchu rury znajduje się otwór dekompresyjny. W otworze wylotowym jest zamontowany zdejmowany filtr, który zarazem wskazuje poziom zanieczyszczenia. Wypełnienie filtra (element filtrujący) - to gleba wulkaniczna. Osadnik posiada otwory obserwatorskie (luki) z pokrywami, nadbudową i uchwytami do wyładowania.

1. Otwór obserwatorski
2. Filtr
3. Wskaźnik poziomu przelewu ścieków
4. Otwór wylotowy
5. Regulowany kalibrowany otwór przecieku
6. Twarde substancje, oddziaływane przez fermentację tlenową (bakterie tlenowe)
7. Deflektor
8. Warstwa rozkładania tłuszczy
9. Otwór dolotowy
10. Otwór wylotowy powietrza
11. Kosz filtracyjny z wkładem keramzytowym

WENTYLACJA

Żeby z osadnika usunąć nieprzyjemny zapach, potrzebna jest dobra wentylacja. Osadnik można przyłączyć do sieci wentylacji kanalizacyjnej budynku, wynosząc otwór wentylacyjny na dach. Wentylacja działa na skutek naturalnego ciągu stelażu kanalizacyjnego.

WYPROWADZENIE ŚCIEKÓW Z BUDYNKU

A - wyprowadzenie ścieków 30 cm pod ziemią
B - zbiornik zamontowany 25 cm pod ziemią
C - głębokość drenażu 50-60 cm

MONTAŻ OSADNIKA GNILNEGO

Zbiornik montuje się na 30 centymetrowej warstwie piasku. Miejsce między zbiornikiem a ściankami rowu (co najmniej 30 cm) musi być wypełnione mieszanką piasku i cementu, w zależności od gruntu. Zasypując rów, zbiornik powoli napełnia się wodą.

Należy upewnić się, że w piasku czy gruncie nie ma ostrych przedmiotów, mogących zniszczyć ścianki zbiornika.

! Osadnika gnilnego nie można zakopywać zbyt głęboko, ponieważ jego konstrukcja wytrzymuje bezpośrednie obciążenie do 50 cm warstwy ziemi.

1 - gleba

2 - grunt z piaskiem

3 - warstwa piasku

MONTAŻ OSADNIKA PRZY BUDYNKU

Osadnik zaleca się montować jak najbliżej budynku (od 3 do 8 m). Rura między budynkiem a osadnikiem jest jedynym elementem oczyszczalni, w którym nie zachodzi żaden proces biologiczny. Im większa jest odległość od budynku do zbiornika, tym większe ryzyko ochłodzenia ścieków do możliwego ich zamarznięcia (podczas mrozów), może to sprawić zatkanie się rury.

KILKA WAŻNYCH UWAG O OSADNIKACH GNILNYCH

Osadnika nie można montować dalej niż 10 m od budynku. Jeśli ta odległość jest większa, rura odpływu ścieków musi być ocieplona.

Pojemność osadnika należy dobierać biorąc pod uwagę ilość oczyszczanych ścieków (ilość użytkowników) w ciągu doby.

Teoretycznie ścieki w osadniku gnilnym są przetrzymywane trzy doby. Należy więc się upewnić, że gwarantuje on trzydobową wytrzymałość i odpowiednie oczyszczanie.

Można zamontować dwa osadniki gnilne jeden pod drugim.

Osadnika gnilnego nie można zakopywać zbyt głęboko.

BIOTECHNIKA Sp. z o.o. (Biorock Polska) przedstawia: przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków bez urządzeń elektrycznych, oparta na unikatowej technologii złoża biofiltracyjnego.