Duży wybór akustycznych sufitów podwieszanych sprawia, że architektom, ekipom montażowym i właścicielom budynków czasem trudno zdecydować się konkretne rozwiązanie. Najszybszy w montażu, a później wygodny w eksploatacji jest system modułowy. Jak prawidłowo zamontować we wnętrzu sufitowe płyty akustyczne wykonane ze skalnej wełny mineralnej podpowiadają eksperci Rockfon.

Modułowy czy monolityczny? Takie pytanie często zadają sobie inwestorzy i architekci. Wybór zależy od wymagań technicznych, przeznaczenia pomieszczenia, w którym sufit będzie zamontowany oraz wysokości budżetu. Częściej wybierane są rozwiązania modularne, ze względu na łatwość ich montażu i demontażu.

Główne typy sufitów modułowych
Sufity ze skalnej wełny mineralnej, dzięki niewielkiej masie są szybkie i proste w montażu. Produkty pod względem wykończenia krawędzi podzielić można na trzy grupy: do montażu z ukrytą konstrukcją, z częściowo widoczną i takie, w których konstrukcja jest całkowicie widoczna.

Najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest sufit o całkowicie widocznej konstrukcji nośnej, wykonany
z płyt o krawędzi A, które mogą mieć różne wymiary (np. 600x600 mm lub 1200x600 mm) i różne kolory. Instalacja możliwa jest ze standardowymi profilami typu T o szerokości 24 mm lub 15 mm. Sufit taki jest całkowicie demontowalny. Zaletą tych płyt jest ich ścisłe przyleganie do konstrukcji, dzięki czemu zapewniają szczelność sufitu. Montować je można we wszystkich pomieszczeniach, w których wymagana jest standardowa estetyka. Najczęściej wybierane są więc do ogólnodostępnych wnętrz, jak pomieszczenia biurowe, obiekty medyczne i edukacyjne, urzędy, placówki handlowe i usługowe. A także do pomieszczeń,
w których estetyka nie stanowi kluczowego elementu - serwerowni, pomieszczeń zaplecza technicznego lub korytarzy w strefach wewnętrznych. Ale jeśli „zagramy" kolorem, to także sufity w krawędzi A potrafią zaskoczyć szerokimi możliwościami aranżacji wnętrz.

W konstrukcji częściowo widocznej wykorzystuje się płyty o krawędzi E. Są równie łatwe w montażu
i demontażu, jak płyty o krawędzi A. Instaluje się je od góry na konstrukcji typu T24 bądź T15. Wgłębienia na krawędziach płyt tworzą efekt cienia, co przy odpowiedniej aranżacji wpływa na wystrój wnętrza i nadaje mu ciekawy charakter. Montowane mogą być we wnętrzach, w których wystrój pełni ważną rolę np. nowoczesnych biurach, hotelach, klinikach medycznych. Wyglądają ciekawie zarówno na większych, jak i małych powierzchniach sufitów.

W konstrukcji ukrytej wyróżniamy kilka rodzajów płyt sufitowych, w zależności od wykończenia krawędzi. Mogą to być np. płyty w krawędzi X. Taki rodzaj montażu zapewnia gładki wygląd powierzchni sufitowej. Poprzez ukrycie konstrukcji i przyleganie płyt ściśle do siebie uzyskuje się wrażenie sufitu monolitycznego. Dedykowane są do pomieszczeń o wysokich wymaganiach estetycznych, wnętrz reprezentacyjnych jak recepcje, hole, sale, czy biura. Najlepiej prezentują się na dużych powierzchniach sufitów.

Ciekawym pod względem estetyki i sposobu montażu sufitem podwieszanym są też tzw. wyspy akustyczne. Mogą mieć one formę klasycznych płyt modułowych podwieszonych na konstrukcji nośnej oraz obramowanych ramą okalającą z profili Screenline. Można zastosować również bezramowe sufity wyspowe, o dowolnych kształtach, jak np. z linii Rockfon Eclipse. Każde z tych rozwiązań zajmuje jedynie fragment sufitu, a mimo to wpływa na poprawę parametrów akustycznych wnętrza. Wyspy mocowane są do stropu przy pomocy stalowych linek.

Podstawowe zasady montażu
Najbardziej popularną konstrukcją nośną stosowaną do montażu sufitów podwieszanych jest konstrukcja oparta o profilu T24. Może być ona widoczna, bądź częściowo lub całkowicie ukryta (w zależności od rodzaju krawędzi zamontowanych w niej płyt - A,E,X,M lub Z).

Ten sposób mocowania - układanie płyt w konstrukcji - sprawia, że zarówno montaż, jak i ewentualny demontaż poszczególnych płyt jest szybki i łatwy. W konstrukcji wykorzystane są profile
o szerokości 24 mm - główne i poprzecze (o różnych długościach) oraz wykończeniowe listwy przyścienne. Profile główne rozmieszczone są zwykle osiowo co 1200 mm, profile poprzeczne natomiast wpinane w główne co 600 mm. W tak powstałe pola układa się płyty o wymiarach 1200x600 mm. Jeśli chcemy zastosować płytę o wymiarach 600x600 mm, dokładamy kolejny profil poprzeczny. Istnieje również możliwość zastosowania większych płyt, np. o wymiarach 1800x600 mm, a nawet 2400x600 mm, których długości są wielokrotnością podstawowego modułu (600). Na specjalne życzenie architekta możliwe jest przygotowanie jeszcze większych płyt o specjalnych wymiarach.

Konstrukcja może być podwieszona do stropu za pomocą zawiesi lub też przymocowana do niego bezpośrednio. T24 to bardzo wygodne i ekonomiczne rozwiązanie, gdyż w zależności od pomieszczenia można dobrać różne wykończenie pod względem krawędzi płyt, ale nie trzeba zmieniać konstrukcji. Np. we wnętrzach reprezentacyjnych jak recepcja czy sala konferencyjna zamontowane mogą być designerskie sufity w krawędzi X, a w pomieszczeniach gospodarczych klasyczne moduły w krawędzi A - oba rodzaje sufitów podwieszanych montujemy na tej samej konstrukcji. Bardzo podobna do T24 jest konstrukcja T15. Różni się jedynie tym, że wykorzystane w niej profile mają szerokość 15 mm, są więc delikatniejsze w wyglądzie. W tym systemie możliwe jest mocowanie jedynie płyt w dwóch najpopularniejszych wymiarach (600x600 mm i 1200x600 mm).

Rockfon jako producent sufitów podwieszanych ze skalnej wełny mineralnej ma także specjalnie zaprojektowane konstrukcje, które pozwalają na zmniejszenie kosztów montażu i czasu potrzebnego na instalację. Taki jest m.in. system RockLink XL. Ma widoczną konstrukcję (profile o szerokości 24 mm), ale w odróżnieniu od klasycznych konstrukcji w tej profile są rozmieszczone osiowo co 1800 mm. I to właśnie sprawia, że potrzebnych jest mniej mocowań, co zmniejsza koszty i termin prac budowlanych.

Istnieje także kilka systemów montażu bezpośrednio do stropu, bez stosowania konstrukcji podwieszanej. Ten rodzaj instalacji wykorzystywany jest w pomieszczeniach, w których nie jest możliwe obniżenie sufitu. Mocowane mogą być za pomocą listew nośnych wykonanych ze stali lub drewna i haków. Wysokość pomieszczenia zmniejsza się jedynie o grubość płyty sufitowej. Płyty mogą być też klejone bezpośrednio do stropu. Oba powyższe sposoby mocowania nie pozwalają jednak na późniejszy demontaż płyt.

Minimalna wysokość montażu
Rozpiętość minimalnej wysokości, na jakiej zamontowane mogą być akustyczne płyty jest dość duża. W klasycznych konstrukcjach zbudowanych z profili T24 wynosi od 60 mm do 150 mm. Zależy to od modelu konstrukcji, ale też od grubości płyt sufitowych, a te mogą mieć od 15 do 20 mm - wówczas stosujemy odległość 100 mm. Dla grubszych 25 mm płyt potrzebne jest odsunięcie konstrukcji od stropu na odległość minimum 150 mm.

Kolejność prac
Instalację zaczyna się od tzw. trasowania, czyli wyznaczenia linii podwieszenia sufitu na obwodzie pomieszczenia. Zaznaczany jest docelowy poziom sufitu na całym obwodzie pomieszczenia. Dokładne wypoziomowanie jest bardzo ważne, aby płaszczyzna sufitu była równa.

Kolejnym krokiem jest montaż profili przyściennych. Mocowane są według wyznaczonych linii za pomocą kołków szybkiego montażu. Ich poziom stanowi odniesienie do montażu pozostałych elementów konstrukcji.

Następnym krokiem jest trasowanie linii profili głównych. Montujemy je podobnie jak przyścienne, ale powinny one być względem siebie równoległe. Z reguły rozmieszcza się je osiowo, co 1200 mm. Warto też uwzględnić kierunek światła, aby miejsca łączenia płyt nie były podkreślane przez cienie. Do stropu przytwierdza się kołki, na których będzie podwieszona konstrukcja sufitu. Ich rozmieszczenie powinno być uzależnione od sufitowych płyt wypełniających, które zamontujemy - im są one cięższe, tym kołków powinno być więcej. Wieszaki montowane są w zamocowanych wcześniej kołkach.

Profile główne podwieszane są za pomocą zawiesi. Następnie poziomowane, i jeśli pomieszczenie jest dłuższe niż pojedynczy profil główny (3700 mm), to łączone są ze sobą. Profile poprzeczne długie (1200 mm) mocowane są osiowo, co 600 mm. W efekcie powstaje modularna siatka o wymiarach 1200x600 mm. Profile poprzeczne krótkie (600 mm) również mocowane są osiowo, co 600 mm, pomiędzy profilami poprzecznymi długimi. Powstała siatka powinna mieć wymiary 600x600 mm.

Gdy konstrukcja jest już gotowa, można przystąpić do montowania płyt. Ważne jest zwrócenie uwagi na kierunek układania. Wypełnianie zaczyna się od wymiarowych modułów, gdzie nie będzie potrzebne docinanie płyt.

Końcowym elementem procesu instalacji jest montaż odpowiednio dociętych płyt do
w narożnikach i przy ścianach.

Akcesoria montażowe - haki, wkręty, profile, zawiesia
W zasadzie w każdej konstrukcji sufitu podwieszonego potrzebny jest podobny zestaw elementów instalacyjnych. To profile nośne o szerokości 15 lub 24 mm i długości 3600 mm. Uzupełnieniem konstrukcji są profile poprzeczne o długości 600 lub 1200 mm. Na bokach montuje się listwy przyścienne w kształcie litery L, dostępne zazwyczaj w długości 3050 mm. Całość zawieszana jest za pomocną specjalnych metalowych zawiesi regulowanych,
o maksymalnej rozpiętości 50 mm.

Sufity ze skalnej wełny mineralnej są przyjazne dla ekip montażowych. Do ich przycinania nie potrzebny jest żaden specjalny sprzęt. Płyty są miękkie, więc przycina się je zwykłym ostrym nożykiem. Taka obróbka jest szczególnie prosta w przypadku płyt z prostymi zakończeniami, jak np. w krawędzi A. Dodatkowo producenci, np. firma Rockfon, w swojej ofercie posiadają też specjalne noże do przycinania płyt z profilowaną, skośną krawędzią. Łatwość cięcia minimalizuje także ilość strat materiałowych i odpadów powstających
w trakcie montażu. Producenci rekomendują montaż płyt w białych rękawiczkach, aby uniknąć zabrudzenia powierzchni płyt. Sufity z wełny mineralnej są też bezpieczne, podczas obróbki nie tworzą uciążliwego pyłu.

Jakie błędy montażowe można popełnić a jak ich uniknąć?
Najczęściej popełnianym błędem przy montażu sufitów podwieszanych jest niewłaściwy dobór konstrukcji. Konstrukcja niskiej jakości bądź niewłaściwie dobrana do rodzaju płyty obniża poziom estetyczny sufitu (odchyłki kształtu, jej ugięcie pod wpływem obciążenia, jakość powłoki malarskiej).

Problemem, który pojawia się w czasie prac montażowych jest też niewystarczająca dokładność. Renomowani producenci sufitów podwieszanych, nie bez przyczyny operują wymiarami w mm. Tu każde 0,5 mm może mieć znaczenie. Konstrukcje i sposób montażu są precyzyjne, a cały proces instalacji opierać powinien się wręcz o „mechaniczną dokładność". Tymczasem ekipy montażowe często podchodzą do tych prac jak do innych czynności wykonywanych podczas budowy. Nie zwracają uwagi na precyzję systemów sufitów podwieszanych. W efekcie niedokładnie zamontowane kątowniki na ścianach, czy niewypoziomowane elementy nośne powodują nierówność sufitu. Sufit jest wówczas nieestetyczny i nie zachowuje szczelności.

^{Źródło:Rockfon}