Gdy zachodzi potrzeba wykończenia ścian, większość naszych rodaków nawet się nie zamyśla, przecież jest jasne - wyłożyć tapetami! Jednak tapetowanie - to tylko jeden z wielu sposobów dekoracji powierzchni pionowych. Rzeczywiście, w naszym kraju jest on najbardziej rozpowszechniony, prawie zawsze najtańszy, najprostszy i najszybszy. Ale to nie oznacza, że możecie do tego użyć tylko tapet. Przecież istnieje wiele innych materiałów do zdobienia ścian i przegród: farby, tynki, tkaniny, różnorodne płyty, drewno, kamień lub nawet szkło i lustra... Przecież we własnym domu nie musimy powielać już szeroko rozprzestrzenionych „norm".

Tapety niewątpliwie mają dużo zalet i wad. Minimalne nakłady finansowe i możliwość wykonania remontu własnoręcznie w stosunkowo krótkim czasie stały się przyczyną dużej popularności tapet. Poza rzadkimi wyjątkami używano ich w naszym kraju przez długie dziesięciolecia.

Wspaniałe dostosowanie się, cudowna dekoracja i bajecznie tanio

Tapety były i są wygodne w pomieszczeniach o średniej jakości i mających nierówne ściany, ponieważ częściowo pokrywają defekty pracy budowlańców. Gdy w mieszkaniu nie ma ani jednej prostej ściany i człowiek musi przebywać w brzydkim pomieszczeniu mieszkalnym, wszystkie krzywizny i widok „koszmarnej" ściany stają się przysłowiową „belką w oku". Wtedy otaczający nas bałagan należy zamaskować tapetami. Tynkowanie i równanie ścian - jest to droga, długa i pełna kurzu „epopeja". Technika budowlana, dokładnie wykonująca pracę, dotarła do naszego kraju dopiero w ostatnich latach, a budowla dobrej jakości najczęściej jest miłym wyjątkiem wśród „szeroko rozpowszechnionych" reguł budowlanych. Dlatego tapety, jako środek pokrycia ścian, dalej królują u nas i w krajach sąsiednich.

Jeszcze jedną zaletą tapet jest możliwość stworzenia dużej różnorodności stylów, wzorów, ornamentów i „obrazków". Masowy popyt daje producentom tapet możliwość tworzenia bardzo szerokiego asortymentu. Wystarczy odwiedzić zwykły sklep z tapetami, by się przekonać, że są tam prezentowane prawie wszystkie style w sztuce, jakie ludzkość stworzyła od początku świata aż do czasów współczesnych. Niczego nie trzeba wymyślać, rysować czy projektować: wszystko jest już przygotowane.

Oprócz tego, przy pomocy tapet można imitować wykończenie ścian wieloma różnymi materiałami, które zostały wymienione wyżej (oprócz szkła i luster). Przecież sama idea tapet zrodziła się z chęci stworzenia wrażenia ściany ozdobionej tkaniną. Papier - jest to specyficzny zamiennik tkanin. Obecnie tapety mogą imitować dowolny materiał: marmur i tynk wenecki, złoto i zardzewiałe żelazo, szagrynową skórę i światła wielkiego miasta.

Przejdźmy teraz do wad. Przede wszystkim, tapety nie są wytrzymałe, ścierają się i blakną od słońca. Papierowe tapety nie dają się myć. Dzieci rysują na nich swoje dzieła, lubią rozdzierać, a domowe zwierzęta - drzeć pazurami. Zasadniczą wadą tapet jest to, że są one tylko namiastką. Współczesne przykłady to naprawdę bardzo dobre imitacje, niektóre z nich zasłużenie można nazywać świetnymi, a nawet mistrzowskimi. Jednak jest to tylko rysowana kopia - tkaniny, kamienia, farby lub tynku.

Jeżeli jeszcze nie zdecydowaliście, czym wykończyć ściany, radzimy nie iść prosto do sklepu z tapetami, a pomyśleć o innych materiałach do dekoracji ścian. Nawet jeśli później wrócicie do tapet, czas nie będzie stracony: rozszerzycie swoje horyzonty, poznacie nowe sposoby wykończenia i być może będziecie chcieli swymi tapetami imitować właśnie je, na przykład, malowanie na mokrym tynku albo pokrycie ściany muszlami i kamykami omytymi morską wodą. Wyobraźcie sobie, ile trzeba kamyków i muszli by wyłożyć ścianę pokoju! Podobny efekt możecie osiągnąć przy pomocy kilku rolek papieru, a potrwa to tylko z dwie godziny.

Wystrój pokoju składa się z wielu komponentów, a tapety stanowią tło całego „obrazu". Wasz wybór - to odpowiedzialna praca, gdyż tapety mogą pomóc w regulowaniu wielkości pomieszczenia, schować buble powstałe przy budowie i, oczywiście, stworzyć nastrój. A więc, jak prawidłowo dopasować tapety do konkretnego wystroju i stylu pokoju, i na co w takim przypadku należy zwrócić uwagę?

Jak tapety mogą zamaskować wady pomieszczenia?

Wybierając tapety, należy sugerować się nie tylko swoimi subiektywnymi pojęciami, lecz także takimi obiektywnymi czynnikami, jak wielkość i wysokość waszego pokoju, równość ścian itp. Na szczęście, tapety dają nam niewyczerpane możliwości.

Wielkość pomieszczenia a tapety

Pamiętajmy, że duży wzór tapet wizualnie zmniejsza przestrzeń. Jeżeli jesteście właścicielami małego pokoiku, lepiej wybrać drobny i rzadki wzór, w ten sposób wizualnie go zwiększycie.

Pokoje pomalowane jasnymi farbami, bez wzorów, wydają się większe.
Pomieszczenie dekorujemy wzorem w kratkę, gdy chcemy, by sufit wyglądał masywniejszy i cięższy. Zrozumiałe, że w tym przypadku pokój wyda się niższy.

Jeżeli nie czujecie się przytulnie w przestronnych apartamentach, wybierajcie tapety w paski. Pionowe paski wizualnie zmniejszą wielkość pokoju i tym samym podwyższą sufit. Ściany pokryte tapetami z pionowymi wzorami również optycznie podwyższają sufit, robią wrażenie jakby się wypinały, a uwaga cały czas koncentruje się w jednym pionowym kierunku. Pasy poziome działają odwrotnie - zmniejszają wysokość pomieszczenia. Jednak, czym pasy są szersze, tym mniej wyjawia się efekt optycznego „ściśnięcia się" przestrzeni.

Tapety ze wzorkami rombu wizualnie poszerzają pokój.

Ścian wąskiego i wysokiego pokoju lepiej nie dekorować jedną tapetą. Podzielcie je na trzy części, dwie trzecie dolnej części wyłóżcie tapetami o jaskrawszym kolorze, zaś górną część - jasnymi.

Im jest mniejszy pokój, tym jaśniejsze powinny być tapety, a wzorki mniejsze. I odwrotnie, im większy jest pokój, tym jaskrawsze powinny być kolory i większe wzorki. Tapety z dużymi wzorami powinny być o łagodnych kolorach.

Nierówności ścian a tapety

Tapety z małymi pęcherzykami pomogą schować niektóre wady ścian. Chociaż zwolennikom klasyki takie rozwiązania zapewne nie przypadnie do gustu.

Tapety o jednolitym kolorze będą dobrze wyglądały tylko na absolutnie równych ścianach z nieskazitelną powierzchnią.

Do ścian domku letniskowego będą pasowały jasne tapety z niezbyt wyrazistymi wzorkami, skutecznie ukryją one możliwe nierówności ścian. Jeżeli w pokoju są belki (zwykle w starych domach), wybierzcie kolorowe tapety, dzięki nim wysunięcia nie będą tak zauważalne.

Jak wybrać kolor tapet?

Wybór koloru tapety zapewne jest ważniejszy od wyboru faktury czy wzoru. Wybierajcie go nie tylko kierując się swym gustem, lecz także takimi czynnikami, jak wielkość pokoju i, oczywiście, jego funkcja.

Tapety o zimnych kolorach (błękitne, zielone, niebieskie) pasują w pokojach zwróconych w stronę południa. Ciepłe kolory, odwrotnie, będą świetnie pasowały w „północnych" pomieszczeniach i będą kompensowały promienie słoneczne.

Duże pokoje można śmiało wykładać tapetą o jaskrawych kolorach. A w małych pokojach te same kolory nie będą działały pozytywnie, gdyż ciemne kolory wizualnie zmniejszają przestrzeń. Oczywiście, nie znaczy to, że pokoju o powierzchni 12m² nie można wykładać tapetą o kolorze morza. Można.

Ściany salonu mogą być jasne, takie kolory otwierają przestrzeń, która staje się jeszcze większa.

Istnieją również inne rozwiązania i zasady, lecz nie trzeba ich surowo przestrzegać. Wszystko zależy od waszych upodobań: czy chcecie, by ściany „były, czy aby „zniknęły". Im jaskrawsze i ciemniejsze są tapety, tym „więcej ścian" będzie w waszym mieszkaniu, tym „potężniejsze" one będą.

Swój gust należałoby dostosowywać do funkcjonalności. Na przykład, drażniący czerwony kolor w sypialni skłoni was do ruchu, a nie do odpoczynku. Ten sam czerwony kolor pobudza apetyt w kuchni i w pokoju jadalnym, a niektórzy ludzie z przyjemnością i z korzyścią dla siebie mogą czerwonymi tapetami wyłożyć pokój, w którym pracują.

Pokoje dziecięce i młodzieżowe najlepiej dekorować lekkimi, optymistycznymi kolorami o żółtym lub pomarańczowym odcieniu.

Do salonów, odwrotnie niż do wszystkich innych pokojów, można wybierać dowolny kolor.

Tapety należy dopasowywać do koloru firanek, żaluzji, dywanów, żyrandoli i mebli.

Wszystkie elementy pokoju i konstrukcje muszą stworzyć harmonijną gamę kolorów. Tapety mogą pomóc pogodzić niedopasowane kombinacje kolorów innych rzeczy. Na przykład, oliwkowe fotele nie pasują do niebieskich żaluzji, lecz tapety o soczystym żółtym kolorze dobrze pasują do obu kolorów. Wydaje się wam zbyt kolorowo? Czy jest to źle? Tym samy uratujecie obie rzeczy.

Zwróćcie uwagę na to, że tapety należy „dopasowywać" w domu i właśnie w tym pokoju, w którym będą one umieszczone. Oprócz tego, eksperymenty z kolorami najlepiej jest robić w różnych porach dnia, gdy jest słonecznie i ciemno, przy naturalnym i sztucznym oświetleniu. Nie śpieszcie się kupować całej potrzebnej ilości tapet. Kupcie jedną rolkę albo poproście niewielki kawałek, jako przykład.

Kilka zwykłych zasad, które należy wiedzieć:

• Pokój, pomalowany niebiesko - zielonym kolorem, będzie wyglądał zimniejszy, niż taki sam pokój w takich samych warunkach (temperatura, oświetlenie), lecz pomalowany na pomarańczowo.
• Czerwony kolor, jak wiadomo, pobudza, zielony zaś, odwrotnie - uspokaja, a w żółtym jest weselej i cieplej.
• Kolor ścian bardzo zależy od oświetlenia pokoju. Bezpośrednie promienie słoneczne podkreślają ciepłe kolory, a rozlane, słabe oświetlenie wyróżnia zimne kolory. Dlatego projektanci wnętrz nasłonecznione pokoje radzą dekorować na niebiesko, a pokoje północne od smutku uratują żółte i pomarańczowe odcienie.
• Pokoje, których okna są skierowane na południe, najlepiej udekorować tapetami o soczystych kolorach, na przykład złotym, pomarańczowym, terakotowym lub ciemno błękitnym, gdyż te kolory wchłoną nadmiar światła.
• Ciemnym pokojom potrzebne są jasne i ciepłe kolory: jasno cytrynowy, jasno złoty, itd.

Jak prawidłowo stosować obwódki?

Tapety - to nie tylko szerokie rolki papieru, przyklejane pionowo przez całą długość ścian od góry do dołu. To także wąskie rolki, przyklejane przeciwnie - poziomo przez całą szerokość pokoju od lewej do prawej. Takie ukośne wstęgi o szerokości 10-15 centymetrów nazywa się obwódkami.

Do czego są one potrzebne i gdzie stosowane?

Przede wszystkim, należy je kleić w wysokich pomieszczeniach, gdyż podzielone na dwie części ściany wizualnie obniżają sufit.

Po drugie, obwódki dzielą przestrzeń, dlatego duża, jednolita powierzchnia ścian staje się „weselsza". Nad obwódką można przyklejać tapety jednego rodzaju, a pod nią - drugiego.

Po trzecie, obwódki - to świetny element formujący układ wnętrz. Przyklejcie wąską wstęgę innego niż tapety koloru przy suficie albo przy samej podłodze i wasze mieszkanie uzyska jasne i ładne kształty.

Po czwarte, obwódki dają możliwość tworzenia unikalnego wystroju i realizowania waszych twórczych możliwości.

Tapety a styl pokoju

Najczęściej wybieramy niewyraźne i niekonkretne wzorki, i to nie przypadkowo, gdyż takie tło jest neutralne do elementów wystroju wnętrz, nie odciąga uwagi. Im wzorki są bardziej kontrastowe, tym trudniej będzie dopasować tapety do udekorowanego wnętrza.

Tapety o jednolitym kolorze będą wyglądały dobrze tylko na absolutnie równych ścianach z nieskazitelną powierzchnią, lecz one najlepiej zaznaczą rafinowane elementy wnętrz, jeżeli takie istnieją, i będą pasowały, jeżeli ściany ozdobicie obrazami, zdjęciami itp.

Tapety z chaotycznymi wzorkami stwarzają wrażenie wąskości i budzą niepokój. A jeżeli na podłodze umieścicie do tego dywan ze wzorkami, ciągle będzie wam się wydawać, że w pokoju panuje nieporządek, choć nawet będzie lśnił czystością.

Tapety z dużymi wzorkami często obciążają, a z małymi wzorkami - uspokajają, dają duchową równowagę.

Oczywiście, tapety muszą harmonizować się z meblami, ich kolorem i stylem, jak też z innymi dekoracyjnymi elementami, a w tym samym czasie nie można zapominać, że tapety jest prościej (i taniej) wymienić, niż meble.

O stworzeniu ogólnego stylu możecie skonsultować się z projektantami wnętrz. Lecz pamiętajcie, że moda pozostaje modą, a wy będzie mieszkać w stworzonym przez siebie mieszkaniu, które musi być wygodne i ciepłe.

Więcej o tym w temacie wykończenie wnętrz