Nie wszystkie modele regulatorów oświetlenia jednakowo pasują do danych typów lamp. Jednak sposób ich montowania jest taki sam.

Regulator oświetlenia - urządzenie, za pomocą którego można regulować intensywność oświetlenia pomieszczenia. Działa według zasady modulacji impulsywnej, zmienia i reguluje napięcie źródła światła i jasność. Regulator oświetlenia jest na stałe przyłączony do obwodu elektrycznego, a po pokręceniu jego korbki, zmienia się natężenie światła lampy. Używając to elektryczne urządzenie, użytkownik według swoich potrzeb może ustawić pożądane warunki oświetleniowe - od najjaśniejszego oświetlenia roboczego, po przygaszony romantyczny półmrok.

Regulator oświetlenia. Zdj. autora

Regulator oświetlenia to taki sam włącznik, tylko regulowany (poprzez pokręcenie, dotknięcie bądź nacisk). Z jego pomocą nie tylko zwiększa się bądź zmniejsza intensywność oświetlenia, lecz również włącza bądź wyłącza lampę. Inaczej niż zwyczajny włącznik, mechanicznie łączący/odłączający obwód elektryczny, regulator jest na stałe przyłączony do obwodu

Za pomocą regulatora oświetlenia zmienia się intensywność oświetlenia. Zdj. autora

Regulator oświetlenia jest urządzeniem pożytecznym ekonomicznie - w wymaganym czasie zmniejsza oświetlenie, do 40-60 proc. zmniejsza się ilość zużytej energii elektrycznej oraz przedłuża się czas działania żarówek. Poza tym, za pomocą regulatora można zarządzać kilkoma zgrupowanymi lampami.

Należy pamiętać, że nie wszystkie regulatory jednakowo pasują do danych rodzajów lamp, jak również lampy charakteryzujące się różnymi właściwościami technicznymi nie zawsze mogą odpowiednio funkcjonować z wybranymi regulatorami. Regulatory różnią się dla żarówek 12V i 22V (mogą być również uniwersalne). Regulatory przystosowane dla żarówek halogenowych 12V z transformatorem rdzennym zmniejszającym napięcie. Dla większości żarówek luminescencyjnych nie nadają się zwyczajne regulatory. Dlatego produkuje się ich różne rodzaje - dla grzewczych i halogenowych 220V żarówek; dla nisko-woltażowego halogenu (stopień napięcia elektrycznego); żarówek luminescencyjnych. Możliwość regulowania żarówek zagranicznych bywa oznaczona na ich obudowie - słowo „dimming" oznacza, że żarówka jest przystosowana do funkcjonowania z regulatorem oświetlenia. Dla neonowych żarówek w formie rury można wykorzystać regulatory z zawiniętymi zwiększającymi napięcie transformatorami. W związku z różnymi zasadami działania jedne regulatory używane są tylko z ferromagnetycznymi transformatorami, a inne - tylko z elektronicznymi. Chcąc wybrać odpowiednie, najlepiej poradzić się specjalistów.

Czynnik przesądzający - zużyta przez żarówkę ilość energii elektrycznej. Każdy regulator oświetlenia ma swoje granice mocy, oznaczone na nim. Na przykład, jeśli regulator jest oznaczony 300 W, oznacza to, że jest odpowiedni dla lampy z żarówkami po 60 W. „Na wszelki wypadek" lepiej kupić regulator z większymi granicami mocy. Granica ta możne zmniejszyć się o około 20 proc. jeśli urządzenie jest zamontowane blisko źródła światła albo na ścianie z izolujących ciepło materiałów.

Regulatory słabej jakości, wyprodukowane przez wątpliwych producentów, podczas zmniejszania światła często wydają z siebie szum. Jakościowe urządzenia firmowe działają bez-dźwiękowo.

Różne modele regulatorów oświetlenia różnią się swoją konstrukcją według zasad użytkowania. W rozpowszechnionych modelach zainstalowane jest okrągłe pokrętło. Kręcąc je zmniejsza się bądź zwiększa intensywność iluminacji. Inny rodzaj - regulatory sensoryczne z ekranikiem. Dłuższy dotyk ekranu palcami zwiększa jasność oświetlenia. Są też regulatory oświetlenia z przyciskiem, którego krótkie bądź długie naciśnięcie ustawia intensywność oświetlenia. I, na końcu, nie małe osiągnięcie dla chcących mieć wygodę (przynajmniej tak by się wydawało) - regulatory, które można ustawiać zdalnie za pomocą pilota.

Niezależnie od tego, jak różnią się formy i modele regulatorów oświetlenia, sposoby ich montażu i przyłączenia do obwodu elektrycznego są takie same.

Jak montuje się popularny regulator z pokrętłem

Najpierw w puszce elektrycznej, w której postanowiono zamontować regulator oświetlenia, trzeba ustawić i rozdzielić przewody fazowe i neutralny przewód „zerowy". Znacznie łatwiej wykonać to z współczesnymi przewodami mocy - mają wyraźny kolorystyczny system oznaczenia przewodów: przewód „zerowy" otoczony niebieską osłoną izolacyjną, przewód fazowy - brązową bądź czarną, ochronny przewód uziemiający zawsze ma kolor zielono-żółty. Jeśli jednak w skrzynce montażowej znajdują się stare radzieckie przewody, ustalić, które z nich są fazowe i „zerowe", można za pomocą napięciomierza, na przykład, za pomocą indykatora-śrubokrętu z lampką neonową. Jeśli przy dotyku przewodu zapala się lampka indykatora, oznacza to „fazę". Jeśli się nie zapala - jest to „zerowy" przewód neutralny. Zapamiętajcie bądź oznaczcie je.

Najważniejsze później - wyłączyć prąd w mieszkaniu (po naciśnięciu automatycznego włącznika na klatce schodowej). W trakcie montowania urządzenia energia elektryczna nie może przepływać przewodami przyłączeniowymi. Byłoby dobrze za pomocą napięciomierza upewnić się, czy na pewno nie ma napięcia, dotykając nim przewody w puszce elektrycznej.

Regulator oświetlenia montuje się etapami: najpierw panel elektroniczny z zaciskami przyłączeniowymi i mechanizmami, do którego przyłącza się przewody, następnie wierzchnia pokrywka, kończąc na pokrętle. Zakupiony regulator trzeba będzie rozebrać: odkręcić pokrętło, nakrętki i śrubki, mocujące pokrywkę z panelem.

Regulator montuje się etapami, dlatego najpierw się go rozbiera - panel z mechanizmem, pokrywka, pokrętło. Zdj. autora

Po upewnieniu się, że przez przewody nie płynie prąd elektryczny, z ich końcówek zdejmuje się około 11 mm izolacji. Potrzebna długość - 8-10 cm. Zdj. autora

Po upewnieniu się, że przez przewody nie płynie prąd elektryczny, można z nich śmiało zdjąć 11-15 mm izolacji (same przewody muszą wystawać 8-10 cm z puszki elektrycznej).

Po wykonaniu tej odpowiedzialnej operacji (trzeba starać się nie naruszyć i nie naciąć żył przewodów, ponieważ przewodność naruszonej żyły znacznie się zmniejsza, dlatego należałoby używać odpowiednich narzędzi do zdejmowania izolacji), czarny przewód fazowy przyłącza się zacisku panelu regulatora, oznaczonego literą L (faza) (w innych modelach producentów zagranicznych może on być oznaczony strzałką, skierowaną na zewnątrz - „wyjście" albo litera P).

Przyłączenie przewodu fazowego do regulatora. Zdj. autora

Niebieski przewód neutralny przyłącza się do zacisku panelu oznaczonego literą N (w innych modelach oznaczany 0 bądź strzałką, skierowaną w stronę zacisku - "wejście").

Przyłączenie przewodu neutralnego. Zdj. autora

Przewód uziemiający najczęściej „nie uczestniczy" w tej operacji, dlatego jego końcówkę izoluje się wstawiając w mały zacisk.

Przewód uziemiający izoluje się za pomocą oddzielnego zacisku (zależnie od modelu regulatora). Zdj. autora

Jeśli wymaga tego model waszego regulatora oświetlenia, przewód uziemiający przyłącza się do zacisku jego metalowego panelu, oznaczonego znakiem uziemienie. W ten sposób wykonaliśmy zapewne najbardziej skomplikowaną część montowania.

Niektóre modele regulatorów trzeba uziemić poprzez przyłączenie przewodu do metalowego panelu. Graficzny znak uziemienia. Zdj. autora

Pozostaje jedynie wstawić panel mechanizmu regulatora z przyłączonymi przewodami do puszki elektrycznej i mechanicznie przymocować go w puszce za pomocą śrubek oraz rozkładanych wsporników.

Panel mechanizmu regulatora wstawia się w puszkę mechaniczną. Zdj. autora

Ważne, by właściwie przymocować panel, od tego zależy mocowanie pozostałych części regulatora i działanie całego urządzenia.

Urządzenie przykręca się za pomocą śrubek. Zdj. autora

Na zamontowany regulator urządzenia nakłada się wierzchnią pokrywkę i przymocowuje się za pomocą nakrętki. Narzędzie - klucz do nakrętek albo śrubokręt elektryczny.

Na urządzenie nakłada się wierzchnią pokrywkę, którą również trzeba przymocować za pomocą nakrętki. Zdj. autora

We właściwe miejsce w pokrywce regulatora wstawia się pokrętło. Musi ono właściwie zaskoczyć.

Wstawia się pokrętło. Zdj. Autora

Teraz można włączyć przepływ energii elektrycznej w mieszkaniu i sprawdzić, jak działa zamontowany regulator oświetlenia.

Zamontowany regulator oświetlenia. Zdj. autora

Z czasem przepalają się bezpieczniki słabego napięcia eksploatowanego regulatora oświetlenia. W związku z tym nie można włączyć oświetlenia. Przepalony bezpiecznik łatwo wymienić na nowy. Bezpieczniki dzieli się na podstawie zgodności z daną mocą napięcia (220 V i 380 V) i na podstawie prędkości działania (F - bezpieczniki szybkiego działania; M - średniego, normalnego; T - inercyjne).

Chcąc zmienić bezpiecznik należy koniecznie wyłączyć prąd w mieszkaniu. Po zdjęciu pokrętła, odkręćcie śrubę i zdejmijcie wierzchnią pokrywkę.

Za pomocą śrubokręta wyciąga się wspornik z bezpiecznikiem, znajdujący się w elektronicznym panelu. Po wymianie bezpiecznika, wspornik wraz z nim wstawia się z powrotem na miejsce.

Po zdjęciu pokrywki regulatora przeprowadza się wymianę bezpiecznika. Zdj. autora

Na swoje miejsca wracają również pokrywka regulatora i pokrętło. Automatyczny włącznik na klatce schodowej znów włącza energię elektryczną w mieszkaniu.

Narzędzia potrzebne do zamontowania regulatora oświetlenia:

1. obcęgi do zdjęcia izolacji z przewodów;

2. napięciomierz (najlepiej dwubiegunowy);

3. obcęgi do obcinania przewodów;

4. śrubokręt;

5. odpowiedni klucz (zależnie od modelu regulatora).

Przygotował Piotr Šičiov