Jedne z pierwszych owoców jakie dojrzewają to truskawki. Są one jednymi z najbardziej lubianych owoców.

Z jednego ara zasadzonego truskawkami można zebrać około 100-150 kg dobrych, pachnących truskawek. Te wieloletnie rośliny rozmnażane są bardzo łatwo, ale niestety nie każdy cieszy się ich dobrym urodzajem.

Okres zawiązywania się owoców

Kwiaty większości odmian truskawek są żeńskie (słupkowe) i męskie (pręcikowe). Są też odmiany które mają tylko żeńskie kwiaty. By takie odmiany dobrze owocowały, obok muszą rosnąć inne mające męskie kwiaty odmiany truskawek.

Jednopienne odmiany truskawek tj. mające żeńskie i męskie kwiaty, zapylają się samoistnie.
Jeżeli natomiast odwiedzą je pszczoły, wówczas owoce są większe i urodzaj bywa obfitszy. Najlepiej kwiaty truskawek zapylają się przy temperaturze nie niższej niż 17 stopni.

Gdy pszczoły odwiedzają kwitnące truskawki, owoców wyrasta więcej i są większe.

Odpowiednie miejsce

Truskawki najbardziej lubią miejsca słoneczne z 2-3 stopniowym spadem. Miejsca, w których wiosną zbiera się woda i po dużych ulewach tworzą się kałuże nie są odpowiednie dla truskawek. Źle też owocują i rosną truskawki posadzone w cieniu drzew. W nizinach rosnące truskawki cierpią z powodu wiosennych przymrozków. Rosnące na zewnątrz, w miejscu z lekkim spadem w kierunku południa, truskawki dojrzewają szybciej niż rosnące na pochyłym ku północy miejscu.

Najlepsze dla truskawek są miejsca słoneczne

Najbardziej odpowiednią dla truskawek jest średnio kwaśna (pH 6,5) , średnio ciężka gleba piaszczysto gliniasta i gliniasto piaszczysta.

Truskawki też mogą rosnąć w dobrze nawożonych organicznymi nawozami glebach gliniastych i piaszczystych.

Truskawek nie należy sadzić po malinach i ziemniakach (zapadają na te same choroby).

Przygotowanie gleby

Najlepiej glebę nawozić obornikiem, 600-800kg na jeden ar. Obornik można zamienić kompostem albo mieszanką obornika z torfem. Przed zaoraniem glebę należy posypać superfosfatem 4-5 kg/ 1a. Glebę z nawozami organicznymi i superfosfatem orze się na głębokości 25 cm, gdyż ukorzenienie truskawki umiejscawiane są na głębokości 20-25 cm. Jeżeli rosną na danym terenie wieloletnie chwasty, należy co najmniej dwa tygodnie przed zaoraniem spryskać je herbicydami Roundup (150-200 g preparatu na 10l wody). Przeoraną glebę należy następnie zabronować.

Okres sadzenia

Najlepszym okresem na sadzenie truskawek jest wczesna wiosna, tuż po przeschnięciu gleby (początek kwietnia) i zanim nie zazielenią się rozłogi. „Wąsy" należy brać z młodych, rok wcześniej posadzonych truskawek. „Wąsy" ze starych roślin są zazwyczaj zakażone chorobami i szkodnikami, poza tym z takich pędów wyrosną mniejsze owoce i urodzaj będzie gorszy.
Truskawki można też sadzić i w drugiej połowie lata. W sierpniu posadzone pędy truskawek zdążą do późnej jesieni zakorzenić się i wzmocnić. Później sadzone pędy gorzej się zakorzeniają i w zimie przy małej ilości śniegu mogą podmarznąć albo całkowicie wyginąć.

Przed sadzeniem należy na powierzchnię jednego ara ziemi dać 3-4 kg chlorku potasu i 2-3 kg azotanu amonu. Następnie należy glebę kultywatorować, bronować i dopiero wtedy sadzić sadzonki. Po wysadzeniu - podlać.

Glebę wokół jesienią posadzonych truskawek, wiosną tuż po jej wyschnięciu należy spulchnić (na głębokości około 5cm).

Sadzenie pędów

Najlepiej pędy truskawek sadzić wiosną rzędami. Zostawiając między rzędami 1m odstępy a w rzędzie między sadzonkami - 30 cm. W połowie lata zanim „wąsy" się zakorzenią należy je przy pomocy plastikowych czy drewnianych grabi przeciągnąć układając wzdłuż rzędów. W taki sposób utworzy się 30-40 cm pas. „Wąsy" przed zimą zdążą się zakorzenić i w następnym roku zaowocują.

Sposobów sadzenia truskawek jest wiele, ten wydaje się być jednym z prostszych.

By z posadzonych sadzonek truskawek szybciej wyrosły wąsy i było ich więcej, należy zrywać kwiatostany przed ich kwitnięciem albo tuż po zakwitnięciu. W celu uzyskania owoców w tym samym roku kwiatostany należy zostawić. Natomiast mniej rozet wyrośnie w następnym roku i będzie mniejszy urodzaj.

Obfity urodzaj

W celu rzadszego pielenia jesienią posadzone truskawki należy wokół opryskać herbicydem lenacilem (40-50 g/l) najlepiej pod koniec kwietnia albo na początku maja. Wiosną posadzone truskawki opryskuje się, gdy się już dobrze zakorzenią, mniej więcej po 3-4 tygodniach.

Przed wiosennym przymrozkami truskawki można ochronić przy pomocy agrowłókniny albo słomy. Tuż po pojawieniu się kwiatostanów krzewy truskawek należy przykryć. Odsłonić natomiast, jak zaczną kwitnąć. Słomę ściągać należy przy pomocy grabi i pozostawiać między rzędami, dzięki niej później dojrzewające owoce truskawek są czyste.

Najlepszym sposobem podlewania truskawek jest- nawadnianie kropelkowe. Przy takim sposobie nawadniania należy umieścić wąż z dziurkami między rzędami. Najlepiej używać plastikowych węży o średnicy 15 mm. Dziurki można zrobić samemu przy pomocy szydła, z obu stron w 20 cm odstępach. Źródło wody może być naturalne (rzeczka, staw i inne) albo sztuczny zbiornik.

Zdrowa plantacja truskawek

W deszczowe lato truskawki często atakowane są przez szara pleśń. W ochronie przed nią stosuje się fungicyd ronilan (15 g/10 l wody na początku kwitnięcia), teldor (5-6 g/10 l wody) albo signum (10-15 g/ 10 l wody). Po zastosowaniu teldoru albo signum truskawki można zrywać dopiero po upływie dwóch dni. Na wszelkie choroby liści stosować można kandit (2 g/10 l wody) albo eufaren(20-25 g/10l wody) po zbiorze urodzaju.

Często też truskawki atakuje kwieciak malinowiec - ciemno brązowy chrząszcz o długości 3 mm. Składa on swoje jaja do pąków kwiatowych i podcina ich szypułki. W celu ochrony truskawki przed danym szkodnikiem należy spryskać truskawki jeszcze przed kwitnięciem fastakiem (2 g/10 l wody) albo actarem (2 g/10 l wody).

Truskawki są też niszczone przez nicienie, roztocza i larwy chrabąszczy. Nicienie i roztocza rozprzestrzeniają się z materiału sadzeniowego. W celu uniknięcia tych szkodników zaleca się kupować sadzonki z pewnych źródeł i nie sadzić truskawek w zakażonej przez larwy chrabąszcza majowego glebie.

Truskawki „frigo"

Mało już kto chyba nie słyszał o mocno rozpowszechnionej technologii uprawiania truskawek „frigo". Stosowana jest zarówno w przemysłowych jak i domowych gospodarstwach. Według danego sposobu przygotowuje się dojrzałe sadzonki, z zakończoną inicjacją kwiatów. Wykopuje się je w połowie października. Przechowuje się sadzonki w temperaturze -2 ± 1 °C i wtedy mogą być wysadzane w dowolnym momencie, w taki sposób można uzyskać zarówno wcześniejszy jak i późniejszy urodzaj. Dla większości plantatorów truskawek bardziej aktualny jest późny urodzaj, który następuje po zakończeniu sezonu głównego, starają się go przedłużyć sadząc później sadzonki w kilkutygodniowych odstępach. Sadzonki takie owocują po upływie 40-60 dni od posadzenia.

Sadzonki truskawek „frigo"

W bardzo dużej mierze urodzaj truskawek zależy od jakości sadzonek. Sadzonki dzielą się na klasy pod względem wielości średnicy korony: B (średnica poniżej 10 mm), A (średnica od 11 do 14 mm), A+ (średnica od 15 do 22mm) .Najbardziej urodzajne są sadzonki klasy A+ . Różnica w urodzaju między kategorią B i A+ może być aż trzykrotna. Przygotowane do sadzenia sadzonki truskawek nie wyglądają atrakcyjnie, są bez liści, ale to właśnie takie należy wybierać. Gdy tylko sadzonki poczują ciepło zaczynają rosnąć i wypuszczać liście.

Pęczek sadzonek frigo odmiany "Elkat"10szt.

Sadzonki A+ „Elat" zakosztowały już trochę ciepła i wypuściły liście.

Sadzenie truskawek "Frigo"

Sadzonki truskawek najlepiej jest sadzić w dobrze nawożonej i bez chwastów glebie. Najlepszy urodzaj dają sadzonki posadzone wiosną (do 14 t/ha), sadzone w połowie lata czy jesienią dają zazwyczaj mniejszy urodzaj (około 5 t/ha). Jesienią najlepiej owocują truskawki „Elkat" - około 9t/ha. Zaleca się truskawki ściółkować białą folią, to szczególnie w pierwszym roku zwiększa urodzaj. Czarna folia latem może zbytnio nagrzewać glebę, szczególnie po nawilżaniu. W gorących i słonecznych okresach zaleca się ściółkowanie słomą. W celu uzyskania jak największego urodzaju, zaleca się nawadniać truskawki sposobem kropelkowym.

Sadzonki truskawek sadzi się na grzędach (120 cm)wyścielonych czarną folią w dwóch albo trzech rzędach. Zazwyczaj sadzi się w dwóch rzędach. Odstępy między rzędami wynoszą 25 cm, między sadzonkami - 30 cm. W trzech rzędach sadzi się w szachownicę. W gospodarstwach przemysłowych często nadal sadzonki sadzi się ręcznie przy użyciu odpowiednich narzędzi, ale też niektórzy korzystają z mechanicznych urządzeń do sadzenia truskawek.

W przydomowym ogródku truskawki można sadzić w taki sposób:

Robimy otwory w folii. Dociskamy jeden jej brzeg, zaznaczamy miejsca sadzenia.

Robimy dołki, wypełniamy je wodą, dodajemy kompost torfowy. Nie zaleca się używać domowego kompostu ze względu na jajeczka i larwy chrabąszczy, które mogą w nim być i które bardzo lubią truskawkowe korzenie, dlatego lepiej kompost kupić.

Robimy głęboki dołek, sadzimy sadzonkę tak, by nie uszkodzić i nie pozaginać korzeni.

Truskawki "Frigo" po upływie tygodni.

Odmiany truskawek

Odmiany truskawek rozróżniane są pod względem okresu kwitnięcia i owocowania.

wczesne - Honeoye;
średnio wczesne - Kent, Elkat;
średnio późne - Polka;
późne - Senga Sengana, Pegasus;
bardzo późne - Bogota i Pandora.

Najbardziej urodzajne odmiany truskawek, to Polka, Senga Sengana,, Elkat (średnio -14 - 15 t/ha).

Według średnicy i masy największe owoce mają odmiany Elkat, Polka, Pandora, Honeoye i Bogota. Ogólnie najlepiej oceniane są owoce odmian Elkat, Polka, Honeoye i Pegasus.

^{Źródło:i: dr. Nobertas Uselis, Litewski instytut ogrodnictwa.}