Obszar Natura 2000 obecnie zajmuje blisko 20% powierzchni kraju i nie zawsze pokrywa się z terenami parków narodowych, krajobrazowych czy rezerwatów. Tereny objęte ochroną zostały wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (tzw. dyrektywa ptasia) oraz Dyrektywy Rady 92/43/EWG z 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. dyrektywa siedliskowa).

Program Natura 2000 wydać się może zmorą dla inwestorów. Jednak nie jest on skierowany przeciwko nim. Ma zapewnić zdrowe funkcjonowanie człowieka w przyjaznym środowisku. Jego zadaniem jest godzenie rozwoju ważnego z punktu widzenia interesów gospodarczych z ochroną środowiska naturalnego.

Budowa domu na terenie Natura 2000 lub w jej sąsiedztwie będzie wymagać kilku niezbędnych działań od inwestora. Nowelizacja ustawy o prawie budowlanym z br. co prawda zniesie uzyskanie pozwolenia na budowę, ale nie dotyczy to inwestycji na terenach objętych ochroną. Konserwator przyrody może wymagać przygotowania oceny oddziaływania inwestycji na środowisko i uzyskanie tzw. decyzji środowiskowej, w której organ upoważniony do jej wydania (wójt, burmistrz, prezydent miasta) potwierdzi jako legalne realizowanie inwestycji w danej lokalizacji.

Czynnik architektoniczny ma niebagatelne znaczenie na terenach Natura 2000. Wybierając projekt domu należy się zastanowić, czy inwestycja wpłynie na pogorszenie stanu przyrody i stanu siedlisk przyrodniczych. Ingerencja architektury w środowisko musi odbyć się z szacunkiem dla środowiska.

Projekty domu przyjazne naturze charakteryzują rzuty budynków w kształcie wydłużonego prostokąta, a dachy są bardzo proste o kącie nachylenia nie mniejszym niż 35°. Najczęściej są dwuspadowe, czterospadowe zaś mają długość kalenicy przekraczającą 1/3 długości całego dachu. Okna bywają niewielkie, często z podziałem na mniejsze kwatery. Całości dopełniać mogą detale w klimacie rustykalnym: drewniane słupki i balustrady, okiennice, ganki, które na myśl

Eko-architektura pozwala żyć zdrowiej i dłużej. „Zielone" domy mogą współistnieć w harmonii z otoczeniem: krajobrazem, roślinnością i zwierzyną.

^{Źródło: www.archeton.pl}