Racjonalne możliwości upiększenia działki zależą od dwóch czynników: przemyślanego rozplanowania i pomysłowego dobrania roślin.

Często myślimy, że, im działka jest mniejsza, tym łatwiej ją zagospodarować. Niestety na praktyce jest wręcz przeciwnie. Duży sad, w dowolnym stanie zazwyczaj wygląda nieźle.

Etapy zagospodarowania otoczenia:

• Etap przygotowawczy;
• Projektowanie;
• Znakowanie działki;
• Porządkowanie otoczenia;
• Końcowy etap - zasadzenie roślin.

Prace przygotowawcze porządkowania otoczenia:

• Ustalenie głębokości wód gruntowych;
• Analiza składu gruntu i gleby;
• Opis rozkładu terytorium (na podstawie typu klimatu i naturalnego oświetlenia, ustalenie wpływu ukształtowania otoczenia i zabudowy).

Projektowanie:

• Wstępne rozplanowanie działki;
• Tworzenie projektu i szkicu aranżacji otoczenia;
• Opracowanie planu oświetlenia terytorium (dokładne rozłożenie przewodów elektrycznych);
• Projekt systemu podlewania (moc elektryczna, źródła wody, system drenowania);
• Jeśli teren trzeba osuszyć, tworzy się plan środków melioracji;
• Rozplanowanie ścieżek.

Znakowanie działki, prace:

• Montaż ścian podporowych;
• Projektowanie i urządzanie źródeł wody;
• Urządzenie ścieżek i placyków;
• Montaż systemu oświetlenia;
• Układanie przewodów systemu nawilżania;
• Prace melioracyjne;
• Przywiezienie i rozmieszczenie gleby żyznej;
• Tworzenie podłoża, urządzenie skalników;
• Wykonanie elementów małej architektury (mostki, altanki, płoty);
• Montaż oświetlenia zewnętrznego.

Etapy pierwszego zasadzenia roślin, kończącego prace porządkowe działki:

• Wybór mieszanki traw, zasianie trawnika;
• Oznaczenie, gdzie będą klomby, kwietniki;
• Przygotowanie gleby pod kwietniki;
• Sadzenie krzewów i roślin dekoracyjnych;
• Sadzenie drzew;
• Ustawianie wazonów z kwiatami, systemów dekoracyjnych, drabinek dla roślin pnących;
• Sadzenie róż;
• Pierwsze koszenie trawy.

Wiosenne prace ogrodowe

• Czyszczenie trawnika - usuwanie zeszłorocznych liści, gałązek, jeśli nie zostały zebrane jesienią;
• Zasianie trawnika w wydeptanych miejscach;
• Usuwanie obeschniętych i odmrożonych roślin;
• Przygotowanie i sprawdzenie systemów podlewania;
• Wiosenne przycięcie drzew;
• Zasadzenie nowych krzewów dekoracyjnych i krzewów owocowych;
• Wiosenne przygotowanie rozarium;
• Sadzenie kwiatów;
• Nawożenie roślin.

Zagospodarowanie terenu - to zespół prac porządkowania otoczenia i zasadzenia roślin, które mają polepszyć właściwości ekologiczne, sanitarne, higieniczne i estetyczne posesji. Jeśli działka jest duża, robi się badanie jej powierzchni, głębokości wód gruntowych i gleby; wybiera się rodzaj trawnika, po czym wykonuje się końcowe prace porządkowania terytorium (stawi się ścianki podporowe, urządza zbiorniki wodne i alpinaria, zasadza rośliny).

Zespół prac rozpoczyna zazwyczaj tworzenie projektów zagospodarowania terenu, oświetlenia i podlewania, kończy go zaś układanie trawnika, sadzenie kwiatów, dekoracyjnych krzewów, krzewów owocowych oraz drzew.

Porządkowaniu podlegają również znajdujące się obok nieduże sady i zasadzone roślinami dachy. Sady na dachach spotyka się rzadko, a ich urządzenie stwarza projektantom pewne problemy: ich możliwości są ograniczone właściwościami konstrukcyjnymi domu. Od rodzaju zazielenienia dachu zależy wybór roślin.

Trochę o przycinaniu drzew

Przycinanie dekoracyjnych i owocowych krzewów. Wiosenne przycinanie i kształtowanie wianka drzewa.

Podcinanie drzew i krzewów - to konieczny środek dla aktywnego wzrostu roślin, jak również dla zbalansowania ich odżywiania (zwłaszcza świeżo posadzonych, chorych i uszkodzonych drzew) i nadania im kształtu. Po przycięciu rośliny przyzdabiają się nowymi mocnymi sęczkami, zwiększa się ich odporność na choroby. Żeby krzewy nie rozrastały się na boki, złamane i wyschnięte gałązki również trzeba usunąć.

Przycinanie z reguły można podzielić na kilka rodzajów:

Sanitarne przycinanie drzew

Usuwa się suche, chore, zniszczone i złamane gałązki, gdyż są one dodatkowym źródłem chorób i gnieżdżenia się szkodników (zgnilizny, robaków, czarnego raka, larw, itd.). Wiosną należy zadbać o:

• Drzewa owocowe: jabłonie, grusze, śliwy. Dla uzyskania maksymalnego urodzaju i odporności na wywołane chorobami zniszczenia przycina się je co 4 - 5 lat, po czym zazwyczaj są bardziej owocne, mniej uszkodzone przez robaki, dłużej zachowają ładny wygląd. Przy prawidłowym przycinaniu straty plonów będą niewielkie;
• Krzewy owocowe: porzeczki, maliny, wiciokrzewy, agrest;
• Wszystkie krzewy dekoracyjne;
• Dorosłe sosny i świerki;
• Dorosłe drzewa liściaste: brzoza, lipa, jesion, klon, kasztan itd.

Formowanie korony drzew

Dekoracyjne drzewa i krzewy należy przycinać chcąc nadać im pożądany kształt. W taki sposób wianki drzew i krzewy można zamienić w stylowe kule, owale, prostokąty itd. Przycinać je należy raz na 3 - 8 lat, a co roku obcinać odrastające drobne gałązki.

Dekoracyjnie przycina się następujące rośliny:

• Drzewa liściaste: klon, jarzębina, lipa, jesion i inne.
• Drzewa iglaste: sosny, świerki, tuje.
• Dekoracyjne krzewy przycina się co 3 - 4 lata.
• Drzewa owocowe.

Fitosanitarne przycinanie

Fitosanitarne przycinanie wieloletnich pnących roślin robi się raz na 3 - 4 lata, żeby zmniejszyć nacisk na podporę, jak również ilość chorób i szkodników. Usuwa się również martwe witki, rozrzedza zbyt gęste, splecione miejsca, równa się objętość na podstawie pionowej płaszczyzny.

W pustych miejscach sadzi się nowe rośliny. W taki sposób można uniknąć skupiania witek na poprzecznych podporach, ogołocenia dolnej części podpory, można równomiernie rozlokować witki na płaszczyźnie.