Wybieramy drewno dla budownictwa
Drukować
2007-02-08 16:37
W budownictwie od dawna stosuje się drewno. Świetnie pasuje ono w każdym regionie Polski. Domy z bali są ciepłe, przytulne i wygodne. Ostatnio na rynku budowlanym ukazało się mnóstwo nowych materiałów i technologii, jednak domy balowe również utrzymały się na swojej pozycji. Są one stosunkowo niedrogie, a ponadto, bale nie są trudne w obróbce i pozwalają nadawać domowi pożądany wygląd. Budynki drewniane są także ekologiczne, w nich dobrze cyrkuluje powietrze. Drewno znakomicie utrzymuje ciepło, dlatego też w domach drewnianych jest zawsze zachowany odpowiedni stosunek temperatury do wilgoci, łatwo jest w nich oddychać i przyjemnie przebywać. Najczęściej spotyka się domy z bali okrągłych, jednak, grubsze bale mogą być ciosane tylko z jednej lub dwóch stron. Budownictwo tego typu jest bardzo rozpowszechnione w krajach skandynawskich. W danym wypadku ściany z obu stron bywają równe, co jednak nie wpływa negatywnie na walory estetyczne domu. Nie należy jednak zapominać, że jest to praca wymagająca dużego wysiłku, co podnosi koszt całej budowli.
Drewno dla celów budowlanych zazwyczaj wybiera się bardzo uważnie. Zastosowanie mają jedynie dojrzałe drzewa, mniej więcej jednakowej grubości i bez wyraźnych wad. Średnica ich pnia waha się od 26 do 40 cm. Grubość wybranego drzewa zależy przede wszystkim od możliwości finansowych klienta, decydują o niej także warunki klimatyczne, sezonowość wykorzystania domu i estetyczne wymagania co do jego strony zewnętrznej. Prócz grubości wielki wpływ na wygląd estetyczny ma gałęzistość. Sosna, na przykład, w części dolnej prawie nie posiada gałązek, dlatego najbardziej cenione są 6 - 8 metrów pnia od strony korzenia. Drzewa wyrąbuje się zimą lub wczesną wiosną, póki jeszcze nie nasiąkły wilgocią. Wiadomo, że świeżo ścięte drzewa w zimie zawierają 30% wilgoci, do budowania zrębu natomiast wykorzystuje się drewno, którego wilgoć sięga 18 - 20%. Aby drewno tylko się przesuszyło, należy je trzymać pod dachem, a bale muszą być ułożone w taki sposób, aby między nimi mogło cyrkulować powietrze. Drewno przywiezione z lasu od razu podlega obróbce, czyli jest obdzierane z kory i heblowane. Korę obdziera się ręcznie, do heblowania natomiast stosuje się heblarki elektryczne. Korę, zrzynki i inne resztki należy od razu spalić, ponieważ mogą się w nich wylęgnąć korniki. Ostatnio zaczęto stosować technologie, za pomocą których korę usuwa się nie uszkadzając miazgi, następnie zaś nie hebluje się. Miazga jest to górna, najgęstsza warstwa, pełniąca funkcję ochronną. Jeżeli zachowuje się tę warstwę, udaje się zapobiec wielu defektom drewna. Po usunięciu kory zazwyczaj zostają nieduże obszary z łubem, na których drewno jest trochę uszkodzone. Po wyschnięciu drewna łuby ciemnieją i stają się łaciate, co jest charakterystyczne dla drewna nieheblowanego. Niekiedy rezygnuje się z heblowania bali, aby drewno pozyskało ten kolor, a także, aby nie uszkodzić struktury jego tkanek. Nie należy jednak zapominać, że łub najszybciej zaczyna gnić, dlatego też w wielu wypadkach bale bywają nieheblowane. Aby ochronić drewno przed gniciem całą zewnętrzną stronę balu należy pokryć antyseptykiem. Kłody, wyrzeźbienia, nacięcia i podobne miejsca są szczególnie starannie obrabiane, gdyż właśnie na nich zostaje naruszona struktura tkanek. Prócz tego, za pomocą antyseptyku można nadać drewnu dowolny odcień.
Domy drewniane buduje się zazwyczaj z bali drzew iglastych, takich jak świerk, sosna, modrzew i cedr. Drewno drzew iglastych jest twardsze od wielu drzew liściastych, a także odporniejsze na gnicie. Pnie drzew iglastych są równiejsze, dlatego po pracy z nimi zostaje mniej odpadów. Najrówniejszy jest pień sosny, posiada on najmniej gałązek i charakteryzuje się dobrymi właściwościami technicznymi. Wprawdzie sosna nie jest podatna na gnicie, chociaż może pociemnieć po zbytnim nawilżeniu. Pociemnienie nie zmienia właściwości fizycznych i mechanicznych drewna, psuje tylko wygląd ogólny. Zarówno u nas, jak i w Europie sosny są najczęściej stosowane do budowy domów drewnianych. Świerk jest rzadziej używany w budownictwie, chociaż twarde drewno świerkowe prawie nie ustępuje sosnom. Niestety, jest on niezbyt odporny na gnicie, chociaż wolno ciemnieje. Jako że jest on w mniejszym stopniu niż inne drzewa odporny na wilgoć, zaleca się jego stosowanie wyłącznie do wykańczania wnętrz. Struktura świerku jest pulchniejsza, dlatego jest cieplejszy od sosny. To nieco pogarsza fizyczne charakterystyki, mimo to posiada on mniej gałęzi. Świerki wspaniale pasują do produkcji drewnianych elementów usztywniających. Na rynku światowym świerk jest bardziej ceniony od sosny. W porównaniu z innymi drzewami iglastymi świerk nie jest długowieczny i rzadko osiąga większą wysokość niż 200 metrów. Modrzewy są gęstsze i mniej podatne na gnicie niż sosny, jednak trudne w obróbce i często pękają. Nadają się one najlepiej do produkcji materiałów lub konstrukcji ściennych, bardzo odporne na wilgoć i kosztują 2 - 3 razy więcej niż sosny. Są to jedyne drzewa, które nie gniją w słonej wodzie.