Łuki cieszyły się popularnością już w dalekiej starożytności, zdobiono nimi kościoły, zamki i domy zamożnych ludzi. W naszych czasach zyskały one nowe możliwości przystosowania, bogate wykończenie i różne formy. Chociaż mają długowieczną historię, bardzo szybko przyjmują się w różnego stylu domach. Zapewne i w przyszłości pozostaną również popularne.

Łuk - to niezwykły wynalazek, posiada swoisty urok i mistycyzm. Ta pomysłowa konstrukcja opiera się na skomplikowanych obliczeniach matematycznych. Od momentu powstania łuk pozostał prawie taki sam. Zmieniła się tylko technologia, materiały budowlane i formuły obliczeniowe, jednak charakterystyczne dla łuku wygięcie zostało.

Grecy nie lubili łuków, rzymianie zaś - wręcz przeciwnie, wystarczy spojrzeć na wielkie rzymskie akwedukty albo Koloseum. W architekturze rzymskiej łuki miały ostre linie i ciężkie wymiary.

W epoce modernizmu pojawiły się łuki w formie elipsy, jednak zyskały one na popularności tylko wtedy, gdy w budownictwie zaczęto używać żelbetonu, ponieważ tylko on może wytrzymać obciążenie takiej konstrukcji.

W wykończeniu wnętrz łuki wykorzystuje się jako dekorację. Wnęka w ścianie i łuk pod względem konstrukcyjnym niczym się od siebie nie różnią. Przecież łuk - to wnęka w ścianie, tylko posiadająca odpowiednie wykończenie albo wykonana w konkretnym stylu. Łuki można spotkać w architekturze każdego okresu i nurtu. Daje to architektowi szerokie możliwości: w pierwszej kolejności możliwość stworzenia różnych stylów - od klasycyzmu po modernizm.

Obecnie łuki już nikogo nie dziwią. Sporo osób podczas remontu swojego mieszkania zastanawia się, czy nie zrobić niewielkiego łuku, gdyż jest to właśnie ten środek, który stwarza możliwość pozbycia się drzwi i połączenia przestrzeni w całość. Musi jednak posiadać własną „twarz", nadającą mieszkaniu pewne emocje i atmosferę. Łuk, jak też dowolny inny element wykończenia, ma swoje przeznaczenie i formy.

Trudno wymienić wszystkie funkcje pełnione przez łuk, ponieważ jest ich równo tyle, ile wariantów wykończenia wnętrz. Łuk zaznacza granice dwóch stref, jednak jego zadaniem jest nie izolowanie jednej strefy od drugiej, lecz wręcz przeciwnie - wizualne ich połączenie. Architekci podczas planowania przestrzeni za pomocą łuków starają się unikać stereotypów, np. nie ma konieczności oddzielenia salonu od przedpokoju drzwiami, wystarczy zbudować łuk i stworzyć tym samym wrażenie ciągłości przestrzeni. Takie przejście będzie doskonale wyglądać również między kuchnią a salonem. W tym przypadku funkcja łuku - to przejście bez przeszkód z jednego pomieszczenia do drugiego. Nie da się wymienić wszystkich wariacji wykorzystania łuków między pomieszczeniami, najważniejsze - to zaufać fantazji.

Dowolna granica w domu, stworzona za pomocą łuku, może być bardziej uwydatniona jego szerokością i wysokością, inaczej mówiąc, geometrią. Istnieje wiele form łuków, najważniejsze na samym początku ustalić, jakiej potrzebujemy - pasywnej czy aktywnej. Do pasywnych łuków zalicza się łuki zwyczajne, o nieskomplikowanej konstrukcji. Są to właśnie te łuki, jakie widzimy u sąsiadów czy budujemy sami, spotyka się je najczęściej. I odwrotnie, do łuków aktywnych należą różne, najczęściej niestandardowe łuki o skomplikowanych formach, przez które roztacza się widok na kilka pomieszczeń. Forma skomplikowanych, aktywnych łuków sama w sobie jest elementem dekoracyjnym, z drugiej zaś strony, dekoracyjność łuków bezpośrednio zależy od ogólnego pomysłu wykończenia wnętrz.

Dekorowanie łuków, jak też ich forma, zależy od wymagań gospodarzy. Nawet łuk wykonany z szorstkiego drewna może stać się stylowym elementem pomieszczenia.

Przykładem powszechnej dekoracyjnej oprawy łuku może być zdobienie jego obwodu, malowanie, akcentujące styl pomieszczenia znajdującego się za łukiem. Inaczej mówiąc, jeśli jesteście miłośnikami stylu Hi - tech, wasz łuk również powinien składać się z tych samych elementów, co i pozostała przestrzeń. Ciekawym rozwiązaniem jest również dekorowanie łuku ozdobnymi tkaninami, które mogą zasłonić przejście i w taki sposób izolować pomieszczenie.

Należy zauważyć, że łuk - to nieodłączny element ściany, a jej wykończenie zawsze będzie częścią składową ogólnego nastroju mieszkania. Poza tym, łuk sam w sobie jest wyjątkowo wymownym elementem architektonicznym, dlatego artystyczne wykończenie znacznie umacnia jego rolę w wystroju domu.

Nie warto zatrzymywać się na już istniejących wariantach konstrukcji i przyozdobienia łuku. Zwyczajne klasyczne łuki już nie wzbudzają takiego zainteresowania jak sprzed kilku laty, jednak oryginalne, bogato udekorowane łuki zawsze będą atrakcyjne i zadziwią każdego estetę.

Przejścia łukowe stwarzają możliwość uniknięcia standardowych rozwiązań, które zazwyczaj wykorzystuje się w typowym budownictwie. Kształty łuków mogą przybrać formę strzały (ostre) albo być okrągłe. Otwory posiadające okrągłe kształty występują w kilku głównych rodzajach:

• „klasyczny" - najbardziej popularny - łuk o prawidłowym promieniu;
• „modernistyczny" - łuk jest trochę podwyższony;
• „romantyczny" - w części środkowej łuk jest równy, krawędzie zaś są zaokrąglone pod pewnym kątem;
• „elipsa"  - okno łuku ma formę prawidłowej albo nieprawidłowej elipsy.

Łuki mogą być monolityczne - z betonu, cegieł, gipsu lub drewniane (dębowe, bukowe, sosnowe).

Łuki z betonu, cegieł i drewna używa się na zewnątrz, jak również w pomieszczeniach; gipsowe i plastikowe zaś należy stosować tylko wewnątrz pomieszczeń.

Lekka konstrukcja łukowa w sypialni

Łuki ceglane

Ścianę z łukiem najczęściej wykorzystuje się jako nadproże łukowe. Wykonanie samego łuku odbywa się na ocembrowaniu. Podstawę ocembrowania stanowi wygięcie, które wycina się w ten sposób, żeby odpowiadało wygięciu przyszłego łuku. Żeby łuk przyjął taką formę jak zaplanowano, a po zgęstnieniu zaprawy dało się łatwo zdjąć ocembrowanie, wsporniki mocuje się za pomocą klinów. Do wykonania takiego łuku najlepiej użyć cegieł, które jeden krawędź mają szerszy, a drugi  zaś węższy. W takim przypadku wszystkie spoiny będą o jednej szerokości.

Łuk ceglany

Łuki drewniane

Zamiast masywnych łuków ceglanych można urządzić również klejone łuki drewniane. Do produkcji takich łuków wykorzystuje się unifikowane klejone bloki ściśle połączone w węzłach przejściowych.

Złącza takich łuków najlepiej wzmocnić metalowymi wstawkami, które jeden z drugim łączy się za pomocą śrub. Elementy drewniane mogą być wycinane z jednolitego drewna według szablonu. Chociaż wydaje się prosta, niniejsza metoda ma kilka znaczących wad. Podczas zginania drewno może zacząć pękać.

Drugi sposób - to zmiękczenie elementów drewnianych, gotowanie albo wyparzanie ich w metalowych formach.

Istnieją też inne sposoby.

Współczesne technologie pozwalają wydobyć konstrukcje drewna klejonego o każdej formie i długości. Najczęściej składają się one z dwóch albo więcej warstw. Do produkcji konstrukcji z drewna klejonego najczęściej używa się sosny albo świerku. Łuki wykonane z drewna klejonego swoimi fizyczno-mechanicznymi i estetycznymi cechami w niczym nie odstępują, a w wielu aspektach są nawet bardziej jakościowe niż elementy wyprodukowane z jednolitego drewna.