Odpowiednio dobrane okna zapewnią w domu optymalną temperaturę, ciszę i bezpieczeństwo. Znajomość kilku podstawowych parametrów, określających właściwości stolarki okiennej, pomoże nam w dokonaniu właściwego zakupu. Przy podejmowaniu decyzji warto też uwzględnić lokalizację naszego domu lub mieszkania. Dzięki temu idealnie dopasujemy okna do
własnych potrzeb.

Jeśli mamy dom na przedmieściach, potrzebujemy okien o nieco innych parametrach niż do mieszkania na najwyższym piętrze wieżowca lub w kamienicy w centrum miasta. Podobnie jest w przypadku budynków położonych w różnych rejonach kraju, np. w środkowej części, nad morzem czy w górach.

„Wykonując okna na zamówienie można dowolnie dobierać ich wyposażenie. Dotyczy to m.in. rodzaju profili okiennych, pakietów szybowych, okuć i różnego typu zabezpieczeń. Pozwala to na uzyskanie parametrów technicznych dostosowanych precyzyjnie do konkretnej lokalizacji budynku i indywidualnych wymagań inwestorów" - mówi Marek Aniśko, Kierownik ds. Sprzedaży Krajowej Inwido Polska / Sokółka Okna i Drzwi.

Energooszczędność przede wszystkim

Podstawowy parametr, na który powinniśmy zwrócić uwagę przy zakupie, to współczynnik przenikania ciepła dla całego okna Uw. Im niższa jego wartość, tym lepiej. Świadczy to o wysokiej termoizolacyjności i oznacza, że w chłodne dni mniej ciepła będzie uciekać z domu. Takie okna pomogą nam utrzymać optymalną temperaturę we wnętrzach, a jednocześnie ograniczyć wydatki na ogrzewanie. Warto pamiętać, by zawsze kierować się parametrem Uw oferowanego przez sprzedawcę okna, a nie jedynie współczynnikiem Ug, określającym przenikalność termiczną szyby

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w nowo budowanych domach należy montować okna fasadowe i drzwi tarasowe o współczynniku Uw nie przekraczającym 1,1 W/m²K. W przypadku okien dachowych może on wynosić maksymalnie 1,3 W/m²K. W budynkach energooszczędnych i pasywnych stosuje się stolarkę okienną o jeszcze lepszych parametrach. W domach energooszczędnych zalecana jest wartość Uw na poziomie 0,9 W/m²K. Z kolei w domach pasywnych musi on mieć wartość 0,8 W/m²K i poniżej. Na rynku dostępne są nawet cieplejsze okna.

Wartość współczynnika Uw zależy od zamontowanego pakietu szybowego, rodzaju profili okiennych i ramek dystansowych. Najcieplejsze są okna 3-szybowe, w których zastosowano szkło niskoemisyjne, ciepłe ramki dystansowe oraz wypełnienie przestrzeni międzyszybowej gazem szlachetnym, np. argonem. Z kolei na poziom izolacyjności cieplnej ram wpływa ich grubość oraz rodzaj materiału, z którego zostały wykonane. Przed ucieczką ciepła dobrze chroni drewno, które jest naturalnym izolatorem. Najlepszymi parametrami termicznymi cechują się ramy o grubości 80 mm i powyżej.

Szczelność równie ważna

Okna powinny zapewniać ochronę przed niekontrolowanymi przewiewami, które mogą być przyczyną znacznych strat energii. Poziom szczelności określa parametr przepuszczalności powietrza, wyrażany poprzez klasy od 1 do 4. W domach jednorodzinnych i mieszkaniach zaleca się montowanie okien i drzwi tarasowych w najwyższej, 4 klasie przepuszczalności powietrza.

Na poziom szczelności mają wpływ okucia i system uszczelniania. Wysokiej jakości okna wyposażone są w uszczelki z syntetycznego kauczuku EPDM, które cechują się wysoką trwałością oraz odpornością na zmienne warunki atmosferyczne. Dla poprawy termoizolacyjności, montuje się większą liczbę uszczelek, np. trzy lub cztery, a nie tylko dwie, jak w przypadku zwykłych okien. W celu zapewnienia równomiernego docisku ramy do ościeżnicy, w nowoczesnych oknach stosuje się okucia obwiedniowe, rozmieszczone na całym obwodzie skrzydła.

Warto pamiętać, że przy bardzo szczelnych oknach trzeba zadbać o właściwą wentylację w domu. Jeśli nie mamy wentylacji mechanicznej, tylko grawitacyjną, okna w niektórych pomieszczeniach (np. salonie, sypialniach) powinny zostać wyposażone w nawiewniki okienne. Umożliwi to doprowadzenie niezbędnej ilości świeżego powietrza. Przydatna jest też funkcja mikrowentylacji, dzięki której przewietrzymy wnętrza bez ich nadmiernego wychładzania. Drzwi tarasowe podnoszono-przesuwne mogą być natomiast wyposażone w okucia z funkcją wietrzenia szczelinowego. Pozwala ona na nieznaczne odstawienie skrzydła od ramy na całym obwodzie. Tworzy się wówczas kilkumilimetrowa szczelina, która umożliwia napływ świeżego powietrza. Odpowiednia konstrukcja okuć sprawia, że podczas wietrzenia skrzydło jest bezpiecznie zamknięte i odporne na włamanie. Dodatkowo przy zastosowaniu napędu wietrzenie odbywa się automatycznie.

Wodoszczelność

Dzięki temu parametrowi możemy ocenić, czy okna nie będą przeciekać przy ulewnym deszczu i silnym wietrze. Dla określenia wodoszczelności stosuje się klasy od 1A do 9A. Ta ostatnia oznacza, że woda nie dostanie się do wnętrza domu nawet wówczas, gdy wiatr wieje z prędkością 112 km/h. Dla okien o jeszcze lepszej wodoszczelności stosuje się oznaczenia Exxx, gdzie w miejsce „xxx" wpisana jest wartość ciśnienia. Dla przykładu klasa E 800 Pa wskazuje, że okna nie przeciekną nawet przy wietrze wiejącym z prędkością 130 km/h.

Odporność na silny wiatr

Silne podmuchy wiatru mogą powodować ugięcia i mikropęknięcia ram okiennych. O tym, jak sztywna jest konstrukcja i czy przetrwa ona wichury, mówi współczynnik odporności na obciążenie wiatrem. Jego wartość jest oznaczana literą A, B lub C (określającą wielkość ugięcia ramy) oraz cyfrą od 1 do 5 (oznaczającą wartość ciśnienia). Przy ciśnieniu powyżej 2000Pa stosuje się symbol Exxx, gdzie w miejsce „xxx" wpisuje się wartość ciśnienia.
Najmniej wytrzymałe okna mają klasę A-1. Klasa C-5 gwarantuje, że okno nie powinno zostać uszkodzone nawet przy wietrze wiejącym z prędkością 200 km/h.

Wskaźnik odporności na obciążenie wiatrem należy dobierać w zależności od warunków pogodowych panujących w miejscu zamieszkania. Na terenach o trudnym klimacie - w górach i strefie nadmorskiej - zaleca się okna wyższej klasy, np. C4 lub C5.

W innych regionach warto wziąć pod uwagę umiejscowienie budynku. Jeśli nasz dom nie jest wystawiony na silne podmuchy wiatru (mieszkamy np. w zabudowie szeregowej lub przy lesie), wystarczy nam stolarka okienna w klasie B3/B4. Bardziej wytrzymałe powinny być okna w mieszkaniach zlokalizowanych na wyższych piętrach wieżowców oraz w domach jednorodzinnych usytuowanych w otwartym terenie, z dala od innych zabudowań. W tym przypadku zalecana klasa to od C4/C5.

Ochrona przed hałasem

Przy zakupie warto również zwrócić uwagę na współczynnik tłumienia hałasu Rw. Jest on wyrażany w decybelach (dB). Im wyższa jego wartość, tym lepsza ochrona przed dźwiękami dobiegającymi z zewnątrz.

Jeśli mieszkamy w cichej, spokojnej okolicy, wystarczą nam okna o Rw na poziomie 30-32 dB. Do budynków zlokalizowanych w miejscach o znacznym poziomie hałasu, lepiej wybrać stolarkę okienną o Rw powyżej 40 dB. Jest ona wyposażona w szyby dźwiękochłonne, dzięki czemu lepiej tłumi uciążliwe odgłosy. Warto pamiętać, że na komfort akustyczny mają też wpływ nawiewniki. Dlatego w głośnej okolicy warto stosować ich specjalne wersje z wytłumieniem akustycznym.

Zabezpieczenie przed włamaniem

W domach jednorodzinnych i mieszkaniach zlokalizowanych na parterze przydadzą się okna i drzwi tarasowe o podwyższonej odporności na włamanie. Posiadają one odpowiednie wzmocnienia, które utrudniają intruzom wtargnięcie do środka. Trzy niezbędne zabezpieczenia to okucia antywyważeniowe, szyby antywłamaniowe i klamki zamykane na klucz.

Okucia antywyważeniowe są wyposażone w trzpienie grzybkowe, które po zamknięciu okna lub drzwi tarasowych ryglują się w stalowych zaczepach zamontowanych na ościeżnicy. Utrudnia to wypchnięcie skrzydła. Do domów i mieszkań zwykle zaleca się okucia w klasach RC1 lub RC2.
Szyby antywłamaniowe składają się z minimum dwóch sklejonych tafli szkła o grubości 4 mm, połączonych ze sobą za pomocą kilku warstw folii PVB. To sprawia, że znacznie trudniej je wybić. W budynkach mieszkalnych najczęściej montuje się szyby klas od P2 do P4. Warto pamiętać, że szyby antywłamaniowe są cięższe od standardowych, dlatego wyposażone w nie okna powinny mieć wytrzymałe ramy.
Klamki z zamkiem uniemożliwiają otwarcie okien bez użycia specjalnego klucza. Ich konstrukcja jest dodatkowo wyposażona we wkładkę z hartowanej stali, która chroni mechanizm przed rozwierceniem od strony zewnętrznej.

Niezwykle ważny jest prawidłowy montaż

„By okna w pełni zachowały swoje właściwości, np. wysoką izolacyjność cieplną, zwiększony poziom odporności na wiatr, lepszą ochronę przed hałasem lub włamaniami, muszą zostać poprawnie zamontowane. Znaczenie odgrywa zarówno prawidłowe osadzenie w murze, jak i zastosowanie odpowiednich materiałów i akcesoriów instalacyjnych. Dlatego montaż najlepiej zlecić wykwalifikowanej ekipie, posiadającej autoryzację producenta" - mówi Daniel Kurek, Młodszy Kierownik Produktu Inwido Polska / Sokółka Okna i Drzwi.

Aby uzyskać odpowiednią szczelność na połączeniu okna z murem, zalecany jest montaż warstwowy, w skład którego wchodzą taśmy paroszczelne od wewnątrz, paroprzepuszczalne na zewnątrz oraz pianka poliuretanowa. W przypadku budownictwa pasywnego lub energooszczędnego sposób montażu dobierany jest indywidualnie w zależności od wymagań projektu przygotowanego przez architekta.

Do osadzenia okien dźwiękoszczelnych w ścianie wskazane są materiały charakteryzujące się wysokim stopniem izolacyjności akustycznej.
Z kolei okna i drzwi tarasowe o podwyższonej odporności na włamanie wymagają zastosowania większej niż standardowo zalecana liczba punktów mocujących.

^{Źródło: Sokółka Okna i Drzwi.}