Chyba wszyscy wiemy, iż prawie każde niedociągnięcie w rozplanowaniu pomieszczeń można zamienić w zaletę. Nawet dziwne nierówności oraz wystające połączenia żelbetowe, które, zresztą, nie są rzadkością w starych blokach, w rękach dobrego projektanta mogą zamienić się w eleganckie elementy wykończeniowe.

"Wklęśnięcia" o różnej formie oraz wielkości robi się nawet na idealnie równych ścianach, gdyż, jak wiadomo, nisza jest najlepszym sposobem na stworzenie tajemniczej przestrzeni.

Według swego przeznaczenia nisze dzielą się na dekoracyjne i funkcjonalne. W tych pierwszych najczęściej umieszcza się przedmioty kolekcjonowane, fotografie rodzinne, wazy, naczynia dekoracyjne. Największa zaleta takiej niszy - możliwość zmienienia "ekspozycji": załóżmy, że sprzykrzyły się nam wystawiane wazy - możemy je w każdej chwili zamienić na coś innego. Z założenia, w niszy można umieścić wszystko: drobne, plastykowe i szklane przedmioty, porcelanę, nawet książki i zabawki.

Ostatnio stały się popularne nisze pełniące funkcje barku. Dosyć często są montowane w ścianie między dwoma oknami, znajdującymi się na jednej ścianie.

Do ustawienia dużych waz bądź rzeczy o dużych wymiarach idealnie pasują nisze znajdujące się na poziomie podłogi. Taką niszę można urządzić, na przykład, w holu lub korytarzu. Projektanci wnętrz przestrzegają jednak, według zasad wizualnego wykończenia przestrzeni takie nisze koniecznie powinny być dopełnione innymi elementami wnętrz - mniejszymi niszami w ścianie lub wielopoziomowym sufitem.

Ciekawym rozwiązaniem jest stworzenie „nieprawdziwych" nisz, na przykład z tkaniny. Wiadomo, iż ciężkich przedmiotów w nich nie da się umieścić, jednak przestrzeń urozmaicimy w oka mgnieniu.

Nisze funkcjonalne - to specjalnie wklęśnięcie przeznaczone dla przedmiotów o dużych wymiarach. Można w nich umieścić półkę na książki (bibliotekę domową), telewizor, różny sprzęt, nawet pralkę. W taki sposόb rzeczy będą dodatkowo ochronione od kurzu.

Współczesne nisze swą formą daleko wyprzedziły prymitywne wklęśnięcia w ścianach sprzed kilkudziesięciu lat, przeznaczone jedynie do stawiania sztucznych kwiatów w wazie.

Obecnie termin "nisza" jest rozumiany jako harmonijna kameralna przestrzeń, która obejmuje indywidualne rozwiązania kolorystyczne oraz obmyślany system oświetleniowy.

Należy zdecydować, jaka forma niszy najbardziej by pasowała do wnętrza. Tak więc, horyzontalne nisze będą świetnie wyglądać w ścianie, przy której są ustawione niskie i długie meble (szafki, łóżko) lub którą chcecie wizualnie wydłużyć.

Pionowa nisza najlepiej się prezentuje przy drzwiach, oknie, szafie ściennej lub dużej komodzie. Istnieją dwa sposoby na rozwiązanie kolorystyczne nisz - to kontrast lub dopasowana gama kolorystyczna.

W „nieprawdziwej" niszy harmonijnie wyglądają odcienie pastelowe lub odwrotnie - bardzo wyraźne. Nie zaleca się malować nisz w ciemne kolory, gdyż wizualnie będą wyglądać jak "czarne plamy".

Aby podkreślić kształt ściany, w której jest urządzona nisza, można połączyć różne wzory. Dosyć często do wykończenia nisz używa się różnych tynków dekoracyjnych, kamienia dekoracyjnego lub naturalnego, szkła i metalu. Należy jednak pamiętać, że kamień dekoracyjny bardziej pasuje w pomieszczeniach ogólnego użytku (salon, jadalnia, biblioteka), zaś urządzone w taki sposób przestrzenie prywatne (sypialnia) mogą wyglądać ponuro.

Nisze można zostawić w ogóle bez wykończenia, zwłaszcza wtedy, gdy jest urządzona w ścianie murowanej.

Najczęściej we współczesnych niszach montuje się oświetlenie, które zmienia objętość i wieczorem nisze przekształcają się w swoiste oświetlacze, tworzące tłumiące, spokojne oświetlenie.

Według umieszczenia nisz w ścianie można je uczynić rytmicznymi bądź stacjonarnymi. Nisza stacjonarna - to jedno "samodzielne" wklęśnięcie w ścianie. Można jednak stworzyć kilka nisz, które są rozmieszczone w określonej odległości od siebie. Takie nisze powinny koniecznie harmonizować się z elementami wykończenia i wystroju.

Teoretycznie nisze można urządzić w każdej ścianie, wiadomo jednak, że łatwiej jest je robić w przegrodach z płyt g - k niż w ścianach z cegły bądź betonu.

Jeżeli nie mamy doświadczenia przy robotach wykończeniowych, do tej dosyć trudnej pracy warto zaprosić fachowców. Jeżeli chcemy stworzyć niszę, która nie tylko upiększy wnętrze, lecz stanie się też niezastąpionym i funkcjonalnym elementem, nie wystarczy wziąć płytę g - k i profil metalowy oraz wyciąć "dziurę" o określonej formie.

Oprawa niszy, jak każde inne rozwiązanie konstrukcyjne, wymaga prawidłowych obliczeń, bardzo ważne jest na początku obliczyć wszystkie konieczne odległości, biorąc pod uwagę materiały wykończeniowe, by po zakończeniu prac, nie otrzymać wklęśnięcia w ścianie, do którego nic się nie mieści.